Wednesday 29 May 2019

Europa po merr tiparet e Mari Le Pen



 
Disa vite më parë pata shkruar një shënim të titulluar “Po vjen Mari Le Pen”, si një lloj alarmi për të frenuar prirjet tona shoveno-homofobe. (Një pjesë e mirë e europianëve ende kanë në mendjen e tyre të të tilla prirje.) Eshtë një shqetësim i të gjithë njerëzve, që nuk duan të kthehet gjysma e parë e shekullit të XX-të, me patriotizmat e marra, me besimin e verbër se jemi mbi çdo lloj gjallese dhe mund të bëhemi zotër mbi zotat, me urrejtjen për të ndryshmit nga ne dhe sidomos për më të dobtit, me utopinë e krijimit të Mbinjerëzve e të tjera ide të tilla që sollën katastrofat e dy Luftrave Botërore.
Fillimi i këtij shekulli, për fat të keq të Njerëzimit dhe sidomos të Europës, solli në krye të disa vendeve shumë milionshe, figura si Putin dhe Erdogan, që i përkasin si mentalitet viteve ’20 të shekullit të kaluar. E megjithatë, Europa arriti të ruajë si fytyrë të saj, protretin prej politikano-shkencëtare të Anxhela Merkelit. Këshut, deri sa filluan gërvishtjet e ashpra të politikanëve si Orban, Salvini, Farazh dhe mbi të gjithë Mari Lë Pen. Tani, në portretin Humanist të Europës, po ravijëzohen tiparet e social-darvinizmit racional të së djathtës ekstreme.
Sigurisht, që nuk ka asnjë kuptim të fajësojmë Lë Penin dhe shokët e saj, sikundër janë fajësuar Hitleri dhe Musolini. Diktaturat dhe përgjakjet që ato sjellin nuk i krijojnë vetëm demagogët dhe as idetë që ata shpalosin. Janë milionat e njerëzve dhe siodomos elitat intelektuale, të cilat nuk janë në gjendje të korrigjojnë të metat e sistemeve ekzistuese, të paralajmërojnë pasojat shumë të rënda që sjellin modelet autarkike dhe më keq akoma ato “racionalo-ekonomike”, deri sa më pas arrihet në pashmangshmërinë e përplasjeve të mëdha shoqërore.
Gjallërimi i ideve nacionaliste “sejcili vend për hesap të tij”, u shtua sidomos me ardhjen në fuqi të Trump në SHBA dhe me politikën e hapur të tij “Amerika e Para!” Por pafuqia e Europës për t’i vënë përballë një ide globaliste(pozitive), “Njerëzimi dhe Globi – Të parët!”, bëri që të shtohen tendencat centrifugale dhe në zgjedhjet e fundit europiane, paritë e ekstremit të djathtë dhe ato sovraniste fituan mbështetje të madhe thuajse në të gjitha vendet e mëdha.
Edhe pse rreziku i përplasjeve të armatosura nuk është i menjëhershëm, fillimi I luftrave tregëtare dhe sidomos polarizimi I shoqërive të vendeve të zhvilluara, mbart rrezikun e acarimeve dhe përplasjeve shoqërore, që përgjithësisht sjell në krye të qeverive “duar të forta”. Dhe “duart e forta” nuk kanë prirje për marrëveshje, por për konfrontime.


(vijon)

Wednesday 8 May 2019

Pompei dhe Pompeo




Qyteti antik i Pompeit ka mbetur një monument i katastrofës natyrore, që shkatëroon Brenda disa orësh një qytet me mijra banorë. Ende duken të kabornizuar banorët e zënë në befasi nga shpërthimi i menjëhershëm i Vezuvit. Së bashku me tronditjen që të shkakton forca stërmadhe e natyrës, të lind edhe pyetja se pse njerëzit kishin ndërtuar një qytet të madh aq pranë vullkanit. Mendjelehtësi njerëzore?
Si për ironi të fatit, sekretari i shtetit amerikan me mbiemrin Pompeo, në një fjalë të mbajtur dje në Helsinki, shkrirjen e akujve në Arktik e quante si një mundësi të paparë biznesi!! Sipas tij, rrugët ujrore të hapura mes akujve do jenë kanalet e Suezit dhe të Panamasë të shekullit XXI. Për më tepër, njerëzimi (kuptohet korporatat) do kenë mundësi të shfrytëzojnë rezervat e naftës gazit dhe pasurive të tjera natyrore të mbuluara nga akujt.
Pangopësia dhe mendjelehtësia njerëzore, në deklaratat e Pompeos, arrijnë në një stad të frikshëm marrëzie. Por nuk është problem vetëm tek Pompeo, por tek një masë e madhe njerëzish të fuqishëm, të cilët kanë zënë sy dhe veshë dhe nuk duan të dëgjojnë alarmin e dhënë nga shkencëtarët, se bota po shkon drejt një katastrofe klimatike, për shkak të veprimeve të pakontrolluara të shoqërisë njerëzore. Administrata e Trump, për fatin e keq të njerëzimit, është qeveria që nuk do t’ja dijë për zërat arsyes. Përafërsisht, në një linjë të ngjashme janë edhe Rusia e Putinit dhe deri diku edhe Kina.
Një ditë më parë, në një raport të OKB_së, ishte paralajmëruar se një million specie rrezikojnë zhdukjen për shkak të veprimtarisë të marrë të njerëzimit. Në listë mungonin specie Pompeo, Trump dhe Putin.
Diçka duhet bërë pa qënë shumë vonë.
Po si?