Saturday 26 January 2019

Sosja e nofkave


 
Nofkat më kanë bërë gjithnjë përshtypje. Qyteti im ishte “qyteti i nofkave” për mirë apo për keq, për buzëqeshje dashamirëse apo për stigmatizim, për përcaktim ngjyrues apo për fyerje në publik.
Po a është e kaperxyer koha e nofkave?
Duket se jo.
Presidenti Trump është një përdorues i shpeshtë i tyre. A ka kjo lidhje me narcisizmin e tij apo me “kulturën e rrugës” të Nju Jorkut, që ka një bazë edhe me kulturën e prapambetur të Italisë së Jugut në fillimin e shekullit të XX, kjo është e vështirë të përcaktohet pa e njohur mirë historinë e jetës së tij.
Gjatë fushatës elektorale u bënë të njohura “Gënjeshtari Ted” për senatorin Ted Cruz, “Jo energjiku Xheb” për Xheb Bushin, “piciruku Marko” për Marko Rubion dhe “dredharakja Hillëri” për rivalen e tij Hillëri Klinton. Binte në sy kënaqësia e Trump-it kur i përdorte nofkat fyese. Gati fëminore ishte buzëqeshja e tij. Edhe pse nuk shquheshin si të goditura për një standart të zakonshëm, e jo më të krahasuara me “të shquarat” nofka të qytetit tim, që nisnin nga Ndoni Oboboja dhe Pano Gudulima e përfundonin në personazhe mitologjike si Jazona apo Vitiku.
Nofkat e përdorura si fyerje nxitin turmat. Ju japin atyre kënaqësinë e baltosjes së personazheve publike. Edhe pse Trump-i është i vetmi nga politikanët e këtij shekulli, që I përdorin ato në publik, në ambjente më të ngushta, I përdorin edhe shumë politikanë të tjerë. Eshtë në natyrën e njeriut të kërëkojë cilësorë lavdërues për veten dhe poshtërues për kundërshtarët.
Mediat amerikane çuditen se pse Trump nuk ka përdorur ende një nofkë për kundërshtaren e tij Nensi Pelosi. I janë sosur? Nuk ka gjetur diçka që të ngjitë? Do heqë dorë nga përdorimi i tyre në fushatën elektorale? Mbase të gjitha janë të mundshme, por gati e pamundur duket zhdukja e kulturës (ose e anti-kulturës) të gjetjes së nofkave.

Të paktën të jenë të tilla që të të bëjnë të buzëqeshësh.

Tuesday 15 January 2019

Kujdes drerin!

Kujdes drerin!
Mos godasësh atë dhe të voglin kaproll
Ndërsa pyejve nxiton,
Në gjurmët e grabitqarëve të tjerë,
Që kanë rrëmbyer mëngjeset para teje.
Në bardhësinë vrasëse të brymës,
Një e errët shtëllungë,
Që i ngjan një reje,
Por është një trumbë korbash,
Që ulen e ngrihen
E përsëri ulen,
Me sqepa të çukasin,
Atë që lanë pas ata që aget vrasin
E bashkë me të
Nxitimthi godasin,
Të voglin kaproll rrëpirës.
Unë rrekem të tremb shpendët gjakpirës,
Trumba e të cilëve i ngjante një reje,
Ndërsa ulej mbi ato mbeturina preje,
Dhe më kujtonte vdekjen plot tmerr,
Në buzë pyllit në terr,
Pikërisht në çastet,

Kur dita rrugën merr.

Thursday 10 January 2019

Kristale pikpyetjesh

Mijra,
Miliona pikpyetje prej qiellit vijnë,
Shtrohen mbi mendjen time të turbullt,
E mpinë.
A janë çuditërisht të ndryshme,
Në këtë ditë të ngrirë,
Apo si një togë ushtarësh grumbull,
Me të njëjtat uniforma,
Flokë dhe sy,
Që marshojnë në një ritëm monoton
Një- dy, një-dy, një-dy,
Nga njëra tjetra nuk ndajnë?
Kristale torturuese dhimbjeje
Që pandërprerë godasin
Ndërsa të pres ty
Për të më dhënë të gjithësishmen përgjigje,
Po-në,
Që gjithshka ngron,
Në ngjyra e ngjyen

Dhe nuk ka pikpyetje që ta vrasin.

Sunday 6 January 2019

7 vjet nuk janë pak!

Pas një periudhe të gjatë je në gjendje të shohësh ndryshimet në një qytet, të cilin e njeh mirë. Gjithshka është më e prekshme. E vërtetë. E ndryshme nga ajo që sheh nëpër foto dhe video në mediat tradicionale dhe në ato sociale. Gati e lakuriqtë, por jo transparente. Më e thjeshtë, por edhe më e mistershme. Me botën e nëndheshme të lidhur me administratën dhe me tregime të pabesueshme, që të shiten si të vërteta.
Mbi të gjitha në mendje të shkojnë me dhjetra pyetje. Pyetje të lehta e të vështira, pyetje, që sjellin të tjera pyetje, dhe arrin të ndjesh që një realitet të cilin po qe se nuk e jeton gjatë është i vështirë për tu kuptuar. Shumë shumë mund të arrish vetëm të krahasosh me atë çka qënë herën e fundit ose ta vesh krahas jetës në të cilin jeton vetë. Ky krahasim i fundit nuk sjell asnjë dobi, por do s’do, të shtjellohet në mendje.
C’farë ndodh në Korçë? A jetohet më mirë? Si do jetë e ardhmja  e qytetit dhe njerëzve brenda tij? Por këto pyetje pasohen nga të tjera si: Mbi ç’parametra duhet bërë vlerësimi? Të ardhurat për familje? Fuqia blerëse? Optimizmi i banorëve? Dëshira për të mos u larguar nga vendbanimi? Mortaliteti infantile?
Ka një përshtypje të parë: Në Korçë,( si në gjithë Shqipërinë) po formohen klasat. Ata, që ngasin makina janë më të qetë se shtatë vjet më parë, kurse këmbësorët duken më të nervozuar. Nëpër trotuare ka më pak buzëqeshje. Edhe më shumë thinja. Njerëzit më duken çuditërisht të zbardhur, a thua se përdoret pak bojë flokësh. Ndoshta edhe vështrimi më has vetëm në fytyra të njohura, që janë shtatë vjet më të moshuar, se nuk më ndodh e njëjta gjë në Greqi. (Ushqimet me pesticide do hidhet dikush që e gjen çdo spjegim në tregëtarët e pandershëm dhe në mungesën e kontrollit nga nëpunësit e korruptuar.) A janë shtuar lezbiket? Edhe kjo çshtë një pyetje që më kalon vetëtimthi në mendje, por nuk guxoj të pyes ndokënd se mos më shohin shtrembër.

Pyetje pa përgjigje, që nuk mund të kenë përgjigje, ose që mund të kenë përgjigje kontradiktore. Po a është e mundur të kuptosh gjë pa bërë pyetje? Pyetje që ndjekin njëra tjetrën, pyetje të kota, pyetje idiote, pyetje të padobishme, që mund të sjellin edhe përgjigjen universale: “Po, normal!” “Normale”, që është gjëja më e paqëndrueshme në një shoqëri në ndryshim të rrufeshëm.

(vijon)