Hudhri, Kadaretë dhe gënjeshtarët.
Nuk di nëse botuesi i Kadaresë, Bujar Hudhri ka mësuar nga parimi i reklamës, që zbatohet në jetën e VIP-ave të Hollivudit, " Edhe publiciteti i keq është i mirë", apo do vërtet të mos lerë asnjë njollë mbi jetën e veprën e autorëve të tij specialë, kur shkruan kundër Agim Vincës dhe sidomos kundër Fatos Lubonjës, në lidhje me librin e fundit të Elena Kadaresë. Nuk e njoh Hudhrin dhe e vlerësoj për përkushtimin, që ka për veprën e Kadaresë. E kam parë vetëm një herë, që e tepronte në një intervistë për një televizion shqiptar, gjatë panairit të librit 2009 në Tiranë, ku në prani të Ismailit që jepte autografë, tha: "...ndjehem krenar që jam botuesi i shkrimtarit më të madh në botë...". Mendova që do ishte naiviteti i një botuesi provincial, i cili pak e njeh letërsinë botërore dhe është i dashuruar me idhullin e tij. Përbuzje ndjeva për Ismailin, i cili e dëgjonte dhe e kisht e lejuar botuesin e tij të bënte deklarata të tilla.
Po le të meremi me zhurrmën e tepërt, që ka mbizotëruar shtypin tonë këtë muaj dhe të cilën po mundohet ta mbajë gjallë botuesi Hudhri.
Problemi kryesor është në ka të pavërteta në librin e zonjës Kadare dhe nëse ka a janë të qëllimta. Në një libër voluminoz kujtimesh prej 700 faqesh, sigurisht që do ketë edhe shtrembërime, edhe lustrime të ngjarjeve edhe theksime të anëve të favorshme edhe interpretime të gabuara. Nga kjo mund të shpëtojnë vetëm autorë shumë skrupulozë, të cilët riqëmtojnë çdo paragraf të librit, duke e krahasuar me të veërtetën e pranuar nga shumica. Në autorë të tjerë, ku bie në sy shkelja e të vërtetës, ose një interpretim shumë "i përdredhur" i ngjarjeve, ndërhyn botuesi ose redaktori dhe nuk le të dalë në shitje, për hir të suksesit të librit dhe kredibilitetit të autorit e të shtëpisë botuese.
Për fat të keq, Bujar Hudhri ose nuk ka aftësinë për ta bërë këtë, ose marëdhëniet e tij me çiftin Kadare janë ato të një nënshtrimi të plotë.
Kam lexuar në internet vetëm pjesë të librit, të botuara në gazetat shqiptare dhe në të gjitha pjesët e botuara kam hasur të pavërteta(për të qënë i kujdesshëm ndaj zonjës Kadare). Herë herë kam menduar që kujtesa e saj nuk është e shkëlqyer dhe mund të ndodhë, që të jetë përzgjedhëse e të mbajë mend vetëm ato që i shërbejnë figurës së Ismailit ose asaj që quhet "persekutimi që Diktatori i bënte shkrimtarit". Por kur të pavërtetat jo vetëm janë të shpeshta, por teprohen, atëhere s'më mbetet gjë tjetër, vetëm t'i jap të drejtë Fatos Lubonjës.
Lexuesi francez, edhe ai që e njeh mirë realitetin e vendeve të ish- Bllokut Lindor, mund të bersojë ato që shkruan zonja Kadare, por jo lexuesi shqiptar dhe sidomos njerëzit që e kanë jetuar atë kohë. Të pavërtetat fillojnë nga dramaticiteti fallco i ikjes së familjes Kadare në "azilin politik", në vjeshtën e vitit 1990. Kishin kaluar 9 muaj nga pushkatimi i Causheskut dhe kur të gjithë e dinin dhe prisnin, që ndryshimet në vend të ndodhnin shpejt, pikërisht se qeveria i kishte arkat bosh, një njeri i mirëinformuar si Kadareja, qoftë nga c'shkruanin të huajt ose nga kanalet e miqve të tij në Francë, por edhe nga miqtë e tij pranë Bllokut në shqipëri, ishte në ankth se ç'do ndodhte me familjen e tij, para largimit dhe pas largimit!
Të pavërteta të tjera ka rreth vizitës së Ismailit në Kinë e Vietnam, kur çifti çlirohej nga përfshirja që i "bëhej Is në delegacion", se mos sigurimi kishte kuptuar që Ismaili donte të shkonte në Perëndim, kur ishte disa vite më parë në Pragë! Ismaili ishte në atë kohë në kulmin e famës së tij si poet. "Përse mendohen këto male" jo vetëm ishte vlerësuar me çmimin e parë në konkursin e 20 vjetorit, por recitohej në çdo qoshe të Shqipërisë në çdo lloj veprimtarie. Kadareja nuk ishte në atë delegacion si shkrimtar, por si gazetar i "Zërit të Popullit, ndaj dhe delegacioni kryesohej nga Resul Bedo, që ishte kryeredaktor i një reviste të Ministrisë së Mbrojtjes.
Të pavërteta janë tregimi rreth vizitës në shtëpinë e Enver Hoxhës e "gafave" të Ismailit, rrëfimet rreth "persekutimit" që do i vinte për shkak të agjitacionit që bënte e motra e Is, tregimi për njerëzit që vinte sigurimi të "shtinin me gurë në dritare e të thërrisnin Kadare- agjent i Mehmetit", kur dihej, që në atë kohë në Tiranë, që njerëz të Ministrisë të Brendshme ishin brenda shtëpisë të Kadareve, për t andihmuar që të zgjidhte problemet e vajzës. Të pavërtetat bëhen të bezdisshme edhe kur janë për gjëra pa vlerë si "udhëtimi gjithë natën me taksi i të jatit të Elenës nga Elbasani në Tiranë, i shqetësuar që ajo do merte një poet firifiu dhe do linte të fejuarin"!
Të pavërtetat shtohen kru tregohet rreth "Dimrit të Vetmisë së Madhe", "Pashallarëve të kuq", dërgimit në një kooperativë të Beratit etj etj.
Ajo që më nxiti të shkruaj këto rrjeshta, është heshtja e atyre që kanë qënë pranë Kadareve në atë kohë, ose mjediseve që ata frekuentonin. Vërtet që në shoqërinë tonë po bëhet sunduese kultura e rrëfimit ndryshe të asaj ç'ka ndodhur. Nuk ngrihen e të shkruajnë as Dritëro Agolli, as Fatos Arapi, as Tefik Caushi dhe as të tjerë njerëz që i dinë gjërat si kanë qënë e të thonë: "Dale Elena, se sikur nuk ka qënë kështu!" I shkreti Gim Myftiu është larguar nga jeta dhe Bashkim Shehu jeton larg. Mbetet vetëm Meri Lalaj, që të konfirmojë të vërtetat e zonjës Kadare dhe gjenialitetin e zotit Kadare e të shtojë"Ismaili i shkruante nga Bashkimi Sovjetik Elenës të lexonte shkrimtarët amerikanë!"
Mbase ka ardhur koha, që njerëzit të shqetësohen shumë edhe për të pavërtetat e vogla apo ato që lidhen me të kaluarën. Se nuk mund të thuhet "Meqë politikanët shqiptarë gënjejnë si derri, mediat po ashtu, le të thonë ca të pavërteta edhe këta të tjerët e vilës së Malit të Robit."
Të pavërtetat e kujtimeve të zonjës Kadare janë me rëndësi jo vetëm se lidhen me Ismailin dhe jetën e tij, jo vetëm se lidhen me nje pjesë shumë delikate të historisë së Shqipërisë, jo vetëm se kanë të bëjnë me një pjesë të rëndësishme të historisë së letërsisë, por edhe për faktin që vlerësohen me cmim në një panair ku u përfshinë qindra tituj. Eshtë një medalje që i jepet letërsisë të shtrembërimit. Në ka apo jo rol botuesi Hudhri në prapaskenat që kanë sjellë atë medalje, këtë mund ta dijë vetëm ai. Për të tjerat, se kush gënjen e kush thotë të vërtetën Hudhri nuk di gjë hiç!
No comments:
Post a Comment