“Jetë qeni!”

Asnjëhere nuk e kam kuptuar se përse jeta e keqe karakterizohet si “jetë qeni!” Nuk ka vallë asnjë kafshë shtëpiake ose jo shtëpiake me jetë më të keqe se të qenit?

Ndonjë lexues me besnikëri prej qeni, mund të më thotë se shprehja i përket kohëve të lashta, kur qentë keqtrajtoheshin në zonat, që sundoheshin nga sllavët dhe më vonë nga otomanët dhe është tashmë një shprehje demode. Por dhe në atë kohë, edhe nëse qentë përndiqeshin, nuk jetonin më mirë “mizat në bythë të kalit”, zhabat, pjavicat apo edhe “dhitë e zgjebura”. Pse duhet që jeta e qenit të përzgjidhej nga populli jonë qendashës, si etalon i jetës më të keqe?

Nuk mund të thuash se vinte nga që qentë mbaheshin të lidhur, sepse kishte edhe atë kohë shumë syrresh rrugaçë, që vërtiteshin të lirë qyteteve dhe fshatrave pa ju shkuar në mendje të shijonin lirinë e pyjeve. Nuk kemi dëgjuar as edhe që qentë të abuzoheshin seksualisht nga të zotërit a nga zoofilë të pandreqshëm. Mundet që jetë të keqe bënin qentë në Kore, ku edhe i hanin, por ne nuk kemi pasur kurrë lidhje me Korenë dhe s’ka arsye që origjina e shprehjes të jetë në atë vend të largët, ku bërxollat e qenit gatuhen që të lëpish gishtat.

Vërtet që qeni është një skllav “par excellence” i njeriut, ndoshta më shumë se të gjitha kafshët shtëpiake, por është dhe ai që na do më shumë. E megjithatë në asnjë nga vjershat e shumta lirike të shqipes, edhe në ato të poetëve fshatarë, nuk ka asnjë figurë të llojit “të dua si një qen” apo “dashuria ime qenore për ty!”.

Këtu ku jetoj ka shumë qenër, që jetojnë në dashuri dhe harmoni të plotë me të zotët e tyre. Nuk kam dëgjuar asnjë komshi të ankohet për qenin. Paraditeve dhe pasditeve dalin në shëtitje të dy të gëzuar, sa mund të thuash se nuk ka dy lloje gjitarësh në botë që janë kaq të lumtur në praninë e njëri tjetrit. Qeni mund të bëjë me gëzim çdo gjë që i kërkon i zoti (edhe kjo fjalë nuk shkon më), mjaft që njeriu t’i mbledhë në një qese celefoni jashtëqitjen, pasi qeni vetë nuk ka duar. Në supermarket ka një rradhë të tërë raftesh me ushqime për qentë, të ambalazhuara aq bukur sa të vjen keq që nuk mund t’i hash vetë. Brenda shtëpisë qenit i lejohet të bëjë të gjitha gjërat që i ndalohen burrit të shtëpisë, nga e fjetura në një shtrat me zonjën kryefamiljare, hipja mbi tavolinë, gërvishtja e kolltukëve prej lëkure dhe copëtimi i librave. Nuk shkon as në punë, as i bëhet vonë nëse hyn ndonjë hajdut në shtëpi se është mësuar të jetë i përkëdhelur, i dashur dhe tolerant.

Kjo është “jeta e qenit” të ditëve tona! Ky është qeni jonë i ri i mbrujtur me idealet e barazisë, lirisë, besnikërisë dhe vëllazërisë. Me shumë kënaqësi në jetën tjetër do doja të isha qen! Prej race ama!.