Peshku i “Vangjelizmos”

Salmoni , që hengra këtë ditë mes kreshmës sepse më binte erë shqerrë. Nuk kishte asgjë fetare as nga sakrifica e Abrahamit dhe as nga çdo rit tjetër judeo-kristian që lidhet me delet. Ndoshta nga që kisha kohë pa ngrënë proteina shtazore.

E hëngra peshkun i dëshëruar edhe pa e ditur se pse lejohej këtë ditë, edhe pse nuk më bëhet vonë për Festën e Greqisë, që u arrit në sajë të piratëve shqiptarë të ishujve të Egjeut. Eshtë një festë e rëndësishme për Ballkanin se shënon fillimin e shturrjes së Perandorisë Osmane në trevat me shumë popuj dhe me pak njerëz të mençur, por kur mban kreshmë nuk të hyn në sy rëndësia e festës. Eshtë barku që dikton çdo gjë.

Asnjëherë nuk kam ditur pse festohet kjo ditë dhe përse shkojmë vizita në ata që kanë emrat Vangjel, Vangjush, Van, Gjela, Gjeli, Gela dhe Vançi. (Ky i fundit ka të ngjarë të rrjedhë nga emri Jovan dhe jo nga Vangjel, por nuk prish shumë punë.)

Nuk ka shënjtor me emrin Vangjel, por kjo ditë është e rëndësishme se shënon për Ortodoksinë ditën e Lajmit, që ëngjëlli Gabriel i dha Shën Mërisë se do lindte një fëmijë, që për At kishte vetë Perëndinë. Një miku im, që është militant ateist do refuzojë të hajë peshk këtë ditë pikërisht për të kundërshtuar konceptin se Virgjëresha Maria mbeti shtatzënë nga Fryma e Shënjtë. Por ky është problem i tij si dhe i të gjithë atyre , të cilët nuk hanë ashure për Sulltan Novruz, ose mish qëngji Ditën e Pashkës, pikërisht se janë ateistë dhe se bindjet e tyre nuk ju lejojnë, që të ndjekin ritet fetare.

Unë jo vetëm që i ndjek me përpikmëri “recetat ushqimore”, që këshillohen nga traditat fetare, por ndjej që ato më bëjnë më pak patriot, më të dhembshur dhe më të thjeshtë. Nuk më shkon mendja as për Revolucion, as për Grusht Shteti, as për të shkuar vullnetar në luftë kundër Putin. Ndoshta këtë kishte parasysh edhe Marksi, kur shkruante “feja është opium për popujt”. Dhe gjëndja pasi pi opium është bajagi e këndshme thonë ata , që e kanë provuar. Unë ende nuk kam patur guximin e nevojshëm për ta provuar.

Po le të kthehemi në peshku i Vangjelizmoit, që duhet të ketë një lloj origjine në Mesdhe. Rekomandohet të haet bakalaro, por unë preferoj të ha salmon. Ndoshta nga që salmoni është peshk që noton kundër rrymës. Peshk i vullnetshëm, rebel dhe i vendosur dhe për më tepër edhe me goxha Omega 3. Por që këtë rradhë se pse më mbante erë shqerrë. Ndoshta në subkoshiencën time , të çoroditur nga pritja e ethshme e të Djelës së Pashkës, çdo ind shtazor më duket sikur është prej deleje. (Peshku sikur nuk është shtazë.)

Nesër do i rikthehem kërpudhave, boronicave, xhinxherit, spinaqit, kales, asparaguve, domateve dhe lakrave të Brukselit duke mbajtur thellë në stomah kujtimin e bukur të peshkut të Vangjelizmoit.