Eshtë e natyrshme që politikanët dhe diplomatët tanë të bëjnë
gabime. Nuk mund të krijohet një traditë vetëm në 30 vjet. Edhe në kohën e
Zogut, marëdhëniet e tij “të ngrohta” vërtiteshin sa tek Sërbia dhe
Jugosllavia, pa krijuar lidhje të forta e të shëndosha me Anglinë dhe Francën,
që ishin dy shtetet më të interesuara në fatet e Ballkanit në përgjithësi dhe të Shqipërisë në
veçanti. Krijimi i aleancave vetëm me vendet ballkanike dhe fqinje (përjashtuar
Greqinë) e lanë pa mbështetje Ahmet Zogun në vitin 1939. Prej atij shteti nuk
trashëguam asnjë miqësi, veç asaj me Turqinë dhe Egjiptin.
Pa shkolla të mira dhe pa lidhje të shëndosha shumëdekadëshe,
politikanët tanë të pas vitit 1991 u munduan të improvizonin në fushën e marëdhënieve
ndërkombëtare duke “u përkulur” para Amerikës, por duke vazhduar të “flirtonin”
herë me Greqinë, herë me Turqinë dhe tani edhe me Sërbinë e Vuçiçit. Madje kur
për gabimet e tyre të rënda nuk kishin mbështetjen e Uashingtonit, si Berisha
më ’96 dhe ’97, fillonin akuzonin “lobin grek” dhe “komunistët e Klintonit” për
shkrehjen e shtetit në vitin 1997. Sigurisht që amerikanët i dinin dhe nuk i
harronin lehtë këto akuza edhe pse të dhëna nën zë.
Për më tepër edhe pse e quajnë Aleatin tonë më të madh dhe
më të rëndësishëm, të gjithë kryeministrat shqiptarë asnjëherë nuk i kanë
kushtuar vendin e duhur Uashingtonit. Të gjitha vendet e mëdha demokratike
dërgojnë në kryeqytetin amerikan si ambasador jo vetëm diplomatin më të mirë,
por thuajse të gjithë syresh janë kthyer më vonë në vendet e tyre si ministra
të jashtëm, kryeministra dhe madje edhe presidentë. Për arsye të pakuptueshme
(kryesorja është mbajtja e monopolit të politikës së jashtme për veten e tyre
si krerë qeverie) në ambasadën tonë pranë Shtëpisë së Bardhë kanë kaluar emra,
që janë harruar të gjithë. (tani së fundmi po caktojnë Ervin Bushatin që nuk e
njeh kërkush.) Po njëlloj edhe me përfaqësuesit tanë në OKB. Nuk ka asnjë të
vetëm të ketë qënë pas viteve të Uashingtonit pjesëmarrës në ndonjë qeveri
shqiptare. I vetmi emër që mund të kujtojmë është ai i Faik Konicës, që edhe
pse ishte kundërshtar i Zogut, si njeri i rëndësishëm dhe erudit ishte caktuar
ambasadori ynë në Uashington.
Si mund të merremi ne seriozisht nga amerikanët, kur në
Superfuqinë e vetme botërore kemi shpënë përfaqësues, të cilët nuk i
respektojmë vetë? Vazhdojmë në të njëjtën mënyrë që veprojnë shtetet
totalitare, që në Uashington dërgojnë “papagajtë“ e kreut të shtetit.
Duke qënë të tillë nuk kemi krijuar dot lidhje të forta me
njerëz të rëndësishëm të politikës amerikane. Deri para një viti, kongresmeni
më i rëndësishëm dhe kompetent për çështjen shqiptare ishte kongresmeni Engel,
që nuk kishte asnjë peshë në Kongres edhe pse kishte disa mandate atje. Nuk ka
lënë gjurmë s ndonjë lidhje me njerëz të rëndësishëm të administratave të
Klintonit, Bushit, Obamës apo Trumpit. Ndaj gjithshka në marëdhëniet me Amerikën
është eskluzivisht maëdhënia e kryeministrit me ambasadorin amerikan të rradhës
në Tiranë.
Por edhe e gjithë shoqëria shqiptare, e cila hiqet si
pro-amerikane e zjarrtë, vitet e fundit ka dhënë prova, që nuk është aspak e
tillë. Një pjesë e mirë e shqiptarëve mbështetin ende Berishën, i cili është
shpallur “non grata”. Jo pak mbështesin Tom Doshin, një tjetër “non grata”,
ndërsa në Durrës 60% e durrsakëve votuan për bashkëpunëtoren e Vangjush Dakos,
një tjetër “non grata” edhe ky. (Po të ishte kandidat Dako mund të kishte marrë
edhe 70% të votave.) Ndaj duhet ta shohim të vërtetën në sy dhe mos kujtojmë se
ja u hedhim amerikanëve, kur i biem gjoksit se “lemë kokën për Amerikën”. Kokën
vërtet e lemë, po qe se vendi i madh dhe i pasur na pranon të bëhemi banorë të
tij!
Në përfundim të këtij shënimi, dua të them se as Amerika nuk
është e gjithëfuqishme, por më tepër ne nuk kemi mundur të marrim maksimumin e
ndihmës së saj për shkak të sjelljes si “dinakë“, qoftë e politikanëve tanë,
por edhe e gjithë shoqërisë. “Hiletë“ nuk të shpien larg dhe sa për “hile”,
amerikanët dinë më shumë të tilla se ne.
No comments:
Post a Comment