(vijim)
Shpesh thuhet se ambasadorët amerikanë sillen si guvernatorë
të Shqipërisë dhe jo si diplomatë. Deri diku kjo është e vërtetë, por për këtë
përsëri nuk kemi përse t’ja u vemë fajin amerikanëve. Kjo gjendje është krijuar
prej fillimit të viteve ’90, kur politikanët tanë kishin të njëjtën përshtypje
se Amerika ishte “shkopi magjik” i çdo gjëje që ndodhte në Europë. Si në vitet
e para të pasluftës, kur shumica dërmuese e komunistëve të kupolës ankoheshin
për njëri tjetrin tek ambasadorët jugosllavë dhe sovjetikë, po ashtu u veprua
gjatë viteve ’90. U rrëfye çdo gjë që ndodhte jo vetëm në sjelljet dhe prirjet
politike , por dhe private të njëri tjetrit. Më pas, kur fituan përvojën e tyre
dhe vizituan disa herë Shtetet e Bashkuara dhe e kishin më të qartë fuqinë, por
dhe kufizimet e shtetit amerikan, ata u munduan të “reklamonin” lidhjet e tyre
me politikanët amerikanë thjesht për opinionin e brendshëm, që mbetej po
njëlloj “i mahnitur” nga forca dhe ndikimi amerikan në botë.
Ende sot vazhdojnë “mburrje” të tilla me foto me senatorët
amerikanë, që ç’është e vërteta nuk kanë ndonjë gjë të jashtëzakonshme në dorë
për politikën e jashtme, që është ezkluzivitet i ekzekutivit në Amerikë. Të
tjerë njerëz të painformuar, si Spartak Ngjela e ndonjë tjetër, shpjegojnë nëpër
ekranet shqiptare se ç’mund të bëjë Amerika, FBI-ja, CIA dhe institucionet e
tjera të sigurisë amerikane për Shqipërinë dhe politikanët shqiptarë duke
ekzagjeruar deri në marrëzi. Njerëzit, që nuk njohin organizimin e shtetit
amerikan, kujtojnë vërtet se FBI-ja do verë dorë mbi Ramën a Veliajn, kur ky
institucion merret vetëm me krimet federale, që ndodhin në Amerikë ose ndaj
shtetasve amerikanë. CIA, por dhe shërbimet të tjera inteligjente nuk kanë aq
personel që të merren me politikanët shqiptarë, kur ka qindra të tillë rusë,
kinezë, brazilianë apo të vendeve të tjera të mëdha, që kanë edhe politika
antiamerikane.
Po pse sillen ambasadorët amerikanë si “guvernatorë“ në një
vend sovran?
Duhet thënë se për çdo diplomat karriere, Departamenti i
Shtetit vlerëson se sa dëgjohet Amerika në jetën politike të një vendi të
caktuar dhe se sa ndihmohen interesat amerikane në atë vend. Ndaj dhe jo rrallë
shihet prirja e tyre për protagonizëm. Në rast se ambasadorët do ishin vërtet
“guvernatorë“ pjesën dërmuese të tenderave të mëdha publike, apo sektorët e
rëndësishëm ekonomike do ishin në duart e korporatave amerikane. Kjo nuk është
aspak e vërtetë, se tek ne ka më shumë kompani turke dhe arabe se sa amerikane.
Ka patur edhe disa raste që kompanitë amerikane janë nxjerrë pa të drejtë
jashtë loje, gjë që ka bërë që ambasadorët të përpiqen të sqarojnë edhe
ligjërisht këto probleme. Nxitja e bizneseve amerikane në Shqipëri është
prioritet i punës së tyre dhe jo sjellja e demokracisë në Shqipëri apo krijimi
i elitës politike.
Po sa duhet t’i dëgjojmë si shoqëri ambasadorët amerikanë
dhe emisarët e tjerë të shtetit më të madh demokratik në botë?
Pa besuar se çdo gjë që del prej gojës së tyre është e
kulluar dhe njëkohësisht pa shpresuar se ata kanë fuqi të rregullojnë çdo gjë
që shkon keq në Shqipëri, nuk ka arsye, që të jemi dyshues ndaj tyre. Përvoja e
miqësisë me ta, me ndonjë përjashtim të vogël, ka qënë shumë pozitive për
shoqërinë shqiptare. Duke nisur me mbrojtjen e Mëvetësisë së saj nga Presidenti
Uillson dhe duke vazhduar me shkollat e hapura nga misionarët amerikanë gjatë
shekullit të XX-të dhe duke kulmuar me mbështetjen e armatosur që dhanë për të
ndalur genocidin në Kosovë. Ne nuk jemi si vendet e Amerikës Latine apo Greqia
dhe Turqia, ku amerikanët kanë mbështetur hapur forcat fashiste dhe kanë
mbyllur sytë para krimeve të tyre. Ndaj s’ka përse mos jemi dashamirës dhe njëkohësisht
të besojmë tek ta. Por besimi nuk duhet të jetë symbyllaz dhe t’i përulemi edhe
në raste kur amerikanët kërkojnë të kryejmë veprime, të cilat cënojnë interesat
tona në arenën ndërkombëtare. Një nga këto raste flagrante është pranimi në
territorin shqiptar i opozitës iraniane MEK, që na armiqësoi me një vend të rëndësishëm
si Irani dhe me të cilin nuk kemi asnjë dobi të prishemi, sikundër ndodhi vitin
e kaluar kur dëbuam ambasadën e tyre.
(vijon)
No comments:
Post a Comment