Iku po na la te forte Partine!

TRUSHPELARJA DHE VAJI PER UDHEQESIN

Nuk di nese e gjitha ze fill me konceptin tone te cuditshem per jeten. Nje rrugetim i gjate e i mundimshem i nje turme ne krye te se ciles eshte nje udheheqes ose nje grup i tille. Duket qe shoqerite njerezore, kane mbetur akoma ne formen e shoqerise primitive izraeilite, qe ndiqte nga pas Moisiun, per 40 vjet, per te arritur ne Token e Premtuar. E pare ne kete menyre, sigurisht qe turma ndjehet e humbur, nese ne mes te rruges, per arsyen me te natyrshme, vdekjen, humbet Udheheqesin. Nuk ka per te ngrene, e kane mesuar qe eshte e rrethuar nga armiqte, ka besim qe nen Udheheqesin dhe idete e tij te medha , cdo gje do behet me mire ne te ardhmen dhe kur eshte e vuajtur, por plot shprese, ai bie dhe Vdes!

Coroditje, kuje, rrahje gjoksesh, cjerrje fytyrash dhe pasiguri , shume pasiguri. Deri sa kalon java e pare, Udheheqesin e mbulojne ose e ballsamosin dhe njerezit kuptojne qe jeta vazhdon. Nje pjese ju qeshet me marrezine kolektive, e nje pjese tjeter sulen e dalin fotografi ne varri apo mazoleu i Udheheqesit.

Ne vija te trasha, keshtu ka qene ne marsin e '53 ne BS, shtatorin e '76 ne Kine, prillin e '85 ne Shqiperi dhe keto dite ne Kore. Duket qe do jete e fundit. Nuk besoj te kete te tille histeri ne Kube. E kam pare me syte e mij, qe njerezit atje mezi prisnin qe Mjekren ta merte Perendia!

Ndoshta kam shkruar diku, qe me 11 Prill, po shkoja ne Bozhigrad te shihja gjendjen e nje shkolle. Ishim se bashku me shoferin e QEA-se dhe ne Bilisht, ai ndaloi se pa ne rruge te kunaten, qe qante. Doli dhe bisedoi per disa minuta dhe u kthye ne kabinen e ZIS-it. "Ka vdekur shoku Enver" me tha. "Si ka mundesi?"- i thashe se nuk dija si te reagoja. Nuk eshte se mezi po prisja te na linte shendene sho Enver, po kisha nje siklet te madh ne shtepi dhe kjo ngjarje po me vinte sipas hesapit, se me bente te fitoja ca kohe. Nuk kishim hapur akoma fejesen(per ata qe nuk me njohin une jam fejuar vetem nje here dhe llafet qe me jane hapur per heret e tjera kane qene krejt te pabazuara) dhe te dy palet insistonin qe duhet te vinte pala tjeter per tu bere hapja zyrtare. Sekelldia ishte se ishin nja 350 km per tu bere dhe ne ate kohe me tren deshe nje dite te vije nga Korca ne Shkoder.

Vazhduam rrugen per ne Bozhigrad duke mos folur shume me njeri tjetrin, po duke thene ndonejhere "Humbje e madhe!" se nuk kishim aq siguri ne njeri tjetri. edhe ai . S'besoj se sekelldisej shume per Humbjen e Madhe. Ne shkolla arritem 5 minuta para se te vinte ora 12-te dhe nuk kam per ta harruar ate kuje qe vinte nga klasat. Ishte tamam sikur frynte nje ere qe fshikellinte gjithshka. Dhe ne nje fshat ku 90% e familjeve kishin qene me Ballin. Me 12 degjuam komunikaten dhe e qara sikur u nderpre, e pasdite vone u kthyem ne Korce. Dy jave me pas u hodhem e u perdrodhem ne dasmen e Tikas se Bozhit, qe duhet te kete qene dasma e pare ne Korce si na la sho Enver. Ne disa rrethe te Jugut, me inisiativen e popullit, dasmat u ndaluan per 6 muaj deri ne 1 vit. Pati dhe shume e shume marrezi te tjera. E megjithate, jo te gjithe vune kujen. Ndoshta ende dinjiteti nuk ju kishte shkuar te gjitheve deri ne fund te kembeve. Kishte edhe shume qe u gezuan. Me 1990, pyeta Gole Papen, se c'beri kur mori vesh qe vdiq Enveri. "Sa vajta ne shtepi, vura tenxheren e madhe dhe bera hallve!" me tregoi ish Liceisti, qe kishte qene i denuar per tentative arratisjeje dhe punoi gjithe kohen si karpentier. Vdiq jo i pasur, por me nder!

Por megjithate, njerezit i kapi histeria kolektive.

Shpesh, kur laj makinen me bezdi, them si eshte e mundur te lash e te shpelash trute e njerezve. C'lloj shkence aplikohet? Cila eshte receta?

Nuk behen dot paralelizma me Italine e Musolinit dhe aq me shume me Gjermanine e Hitlerit, se ne ato vende, propagnda edhe pse e shfrenuar, bazohej ne nje permiresim ekonomik te jetes. Po ne BS, Kine, Shqiperi, Kore, edhe jeta e perditshme kishte zbritur ne nivelet e ulta te mbijeteses, per te mos permendur mungesen e lirive dhe burgosjet apo pushkatimet.

Izolim dhe propagande. Shume propagande. Njeriu ka kujtese afatshkurter. Me e shkurter akoma eshte kujtesa kolektive.

PS. E megjithate ngandonjehere eshte mire kur qajme ne grup. Sic me theshte vite me pare rruges Spanja Pipa "Aman mo sa na qahet! Ke marre vesh per ndonje qe ka vdekur!"