(vijim)
Ismaili ka pasur edhe momente të tjera të vështira, veçanërisht
në vitet ’70, kur lufta e klasave ishte në kulmin e saj dhe dihej gjithandej që
Kadareja kishte qënë në pararojë të liberalizmit dhe të“luftës së brezave”.
Megjithatë në Pleniumin e IV ai nuk u përmend për keq, si ndodhi me shumë autorë
të tjerë, për të mos prekur veprën e tij, veçanërisht poemat “Shqiponjat
fluturojnë lart” dhe “Përse mendohen këto male” dhe romanet “Gjenerali i
Ushtrisë së vdekur”, “Kështjella” dhe “Kronikë në gur”. Të gjitha këto vepra i
kishin shërbyer sistemit për lartësimin e tij dhe veçanërisht “Kronikë në gur”
ishte përmendur si vepër e shkëlqyer për Gjirokastrën nga vetë Diktatori.
Por veç heqjes nga qarkullimi për ripunim të “Dimrit të
vetmisë së Madhe”, Kadareja kishte pasur problem me romanin “Nëntori i një
kryeqyteti” dhe ndonjë vepër tjetër, e cila nuk i ishte botuar menjëherë. I
ndjerë nën trysni, në vitin 1975 ai shkroi poezinë-pamflet “Në mesditë u mblodh
Byroja Politike”, ose e njohur edhe si “Pashallarët e Kuq” me qëllimin e vënies
në dukje të cilësive të shquara të Enver Hoxhës, si zbulues i grupit të “puçistëve”
në ushtri. Ishte një nga momentet më të vështira të jetës së tij, se në të kundërt
të asaj që priste, Enver Hoxha u tërbua. Mund të ketë qënë çasti, kur burgu ka
qënë më pranë shkrimtarit të shquar. Por edhe këtë rradhë, Diktatori ju shfryu
bashkëpunëtorëve më të afërt me fjalët më të rënda për Kadarenë, të cilat i
shkuan në vesh Kadaresë, por nuk dha urdhër ta arrestonin.
Ishin vite në të cilat Ismaili shoqërohej me të rinj, bij të
Byrosë Politike, për të tatuar pulsin e asaj çka ndodhte në sferat e larta.
Dihej miqësia e tij e afërt me të ndjerin ark. Agim Myftiu, djali i Manush
Myftiut. Më vonë një miqësi shumë të afërt kishte me Bashkim Shehun, djalin e
Mehmet Shehut. Kryeministri i asaj kohe e kishte mbrojtur hapur Ismailin në
bisedat me Enver Hoxhën. Për këtë miqësinë e fundit abuzohet nga Qemal Lame dhe
ndonjë tjetër, që Kadareja ishte pranë arrestimit pas vetvrasjes së Mehmet
Shehut dhe arrestimit të Bashkim Shehut.
E vërteta është krejt ndryshe. Në vitin 1982, Ismaili pati
një problem familjar, i cili është bërë i njohur gjërësisht në shtyp nga
dëshmitë e nënës së djalit që dashuronte vajzën e Ismailit. Për shkak të
kundërshtimit të lidhjes nga Ismaili, e jëma e djalit filloi një reagim shumë
agresiv ndaj familjes Kadare. E përkrahur nga miq të saj fanatikë si e bija e Jaho
Gjolikut, gjykatëse e Gjykatës së Lartë, ajo nisi sulme me fyerje publike ndaj
Ismailit duke vënë të rinj që i thërrisnin “këlysh i Mehmet Shehut”. Më vonë
Kadareja i ka paraqitur këto si përpjekje të Sigurimit duke mbuluar të vërtetën,
që miq të tij, njerëz të Ministrisë së Brendëshme i kishin bërë presion të
dashurit të vajzës deri sa ai arriti të tentonte vetvrasje.
Në gjithë këtë atmosferë shumë të pakëndëshme për familjen
Kadare nuk kishte asnjë orientim nga lart për ta arrestuar. Eshtë jashtë çdo
logjike, që në periudhën kur Hoxha orienton të zbutet në maksimum lufta e
klasave, të kërkonte arrestimin e shkrimtarit më të mirë shqiptar, njëkohësisht
edhe të njohur në Europë. Prej asaj zbutje dhe tutje, Kadareja si shumë të tjerë
në Tiranë, ishin të sigurt se nuk rrezikoheshin më. Por në kundërshtim të hapur
me llogjikën e kohës, Qemal Lame sajon edhe një urdhër tjetër të vitit 1983 të
Enver Hoxhës për arrestimin e Kadaresë. Eshtë përsëri Lame trimi, që me të njëjtat
argumenta të përdorura më 1982, i mbush mendjen Diktatorit që Ismaili mos
arrestohej?!
Në vitin 1982 dhe
1983, jo Qemal Lames 33-34 vjeçar, por gjithë Byrosë Politike dhe vetë
Nexhmijes ju shpëtonte shurra kur ishin para Hoxhës.
Tashmë të gjithë këta që përmireshin nga frika para Hoxhës
kanë vdekur dhe Qemal mashtruesi mund të thotë çdo lloj marrëzie që i shkon për
shtat dhe që mund t’i zgjerojë auditorin se flitet rreth Enver Hoxhës dhe
Ismail Kadaresë, dy shqiptarëve më të njohur në Europë të kohës së Diktaturës.
Nuk dalin as ata që e kanë njohur nga afër të thonë :”Mos e dëgjoni këtë kokërr mashtruesi!” Gënjeshtrat e përsëritura, për
fat të keq zenë rrënjë dhe pas disa viteve mund të paraqiten edhe si fakte.
Kështu paska qënë shkruar Historia e Shqipërisë së shkretë!
No comments:
Post a Comment