Përsëritja e historisë 60 vjet më vonë

Ka një ngjashmëri edhe pse jo të plotë mes prishjes së Shqipërisë me Bashkimin Sovjetik dhe shpalljes së Berishës “non grata” nga Amerika me gjithë pasojat në Partinë Demokratike të Shqipërisë.

Në të dyja rastet i është mëshuar dhe i mëshohet shumë sovranitetit. “Ne jemi një Parti Komuniste e një vendi sovran dhe nuk ju përulemi presioneve”- ishte përafërsisht përgjigja që i jepte Enver Hoxha Hrushovit më 1961. “Me përjashtimin tim nga grupi parlamentar humb sovraniteti i Partisë Demokratike dhe i Shqipërisë“- është përafërsisht ajo ç’ka thotë Sali Berisha.

Enver Hoxha nuk ju përulej presioneve të Hrushovit, të cilat kishin të bënin me largimin e tij nga posti i Sekretarit të Parë. Sali Berisha nuk e ka luksin t’i rezistojë presionit amerikan, sepse çelësat e Partisë ja ka dhënë dikujt tjetër, të cilin mendonte se do ta kishte gjithnjë marioneteë.

As ngjarja traumatike e vitit 1961 nuk kishte të bënte me sovranitetin e Shqipërisë edhe pse është paraqitur si e tillë nga propaganda komuniste dhe nga letërsia shqiptare ku kryesojnë veprat e Kadaresë: romani“Dimri i Madh” dhe poema “Viti 1960”. Por Enver Hoxha kishte në dorë propagandën dhe letërsinë ndaj historinë mund ta bënte si të deshte vetë. Partia Komuniste nuk kishte qënë asnjëherë një parti sovrane e një vendi sovran. Kjo për dy arsye kryesore, se klika që drejtonte pas luftës ishte e paaftë për të drejtuar vendin dhe kryesorja që i duheshin patjetër ndihma ekonomike për të mbajtur njerëzit me punë dhe bukë. Nuk kishte qënë sovrane as ndaj Titos, që nuk e ndihmonte ekonomikisht, por e xhvaste Shqipërinë.

Pas prishjes me Titon, për 13 vjet PKSH-ja varej plotësisht nga ndihmat e Moskës për të zhvilluar vendin ndaj edhe pas Kongresit të XX edhe ndaj Stalinit u mbajt i njëjti qëndrim si i partive të tjera. Hoxhës nuk i bëhej vonë për Stalinin, por kur erdhi puna që ju rrezikua vendi i Liderit atëhere u përball me Hrushovin deri në prishjen e marëdhënieve.

Edhe Sali Berishës nuk i bëhet vonë as për sovranitetin e Shqipërisë dhe as për partinë Demokratike.  Edhe proamerikanizmi i tij, që trumbetohet me të madhe nga ata, që i shkojnë pas ka qënë i detyruar sepse nuk ka patur mundësi të tjera. Proamerikani Sali ka shumë vite, që le deklaron se Sorosi “bën ligjin” në administratën amerikane, duke qënë i ndërgjegjshëm se gënjen dhe njëkohësisht njollos politikanët e vendit aleat. Në vitin 1997 nuk linte gjë pa thënë mes të tijve për Klintonin dhe “komunistët” e Partisë Demokratike të SHBA.

Në krahasimin e këtyre dy ngjarjeve vlen të përmendet shprehja e njohur e Marksit : “Historia përsërit veten në fillim si tragjedi dhe herën e dytë si farsë“. E para ishte tragjedia e popullit shqiptar, i cili kaloi edhe njëzet vjet pas saj nën Diktaturën më të ashpër komuniste. Këtë rradhë farsa e sovranitetit e Saliut vetëm sa zbavit publikun shqiptar dhe ndërkombëtarët.