Docerit (2)

(vijim)

“Pse merresh me doçërit?”- do më pyesë këshilltari juridik I avokatit tim, se nuk do diskutime të kota dhe të tilla që mund të lëndojnë padashje ndonjë doç të njohur e të panjohur. Po i përgjigjem që nuk kam asgjë kundër tyre, sepse jo vetëm nuk i ka pyetur njeri kur i solli në këtë jetë, por shpesh, disa që kam njohur janë më të zgjuar se të tjerët dhe si rrjedhim edhe më interesantë. Mua më pëlqen të vras mendjen rreth fjalëve, që kanë një tingëllim të veçantë në shqipen tonë të dashur dhe të gjej se pse të pëlqen më shumë të përdorësh këtë fjalë se sinonimin e saj. Psh “doç” është ku e ku përpara sinonimit “kopil”. Më pëlqen edhe se është një fjalë që nuk mund të kthehet në folje. Shpesh, autorët shqiptarë mendjendritur dhe jo vetëm mendjendriturit, krijojnë folje nga emrat dhe emra nga foljet, por me emrin “doç” nuk ju ka ndritur. Me “kopil” po, se përdoret folja “kopiloj” edhe pse kuptimi nuk  është ‘veproj si fëmijë illegal”, por “punoj si shërbëtor I ulët në një derë tjetër”. “Doçoj” jo vetëm nuk është përdorur deri më sot, por edhe arradhja e gazetarëve me disa diploma në Shqipëri e Kosovë e ka zor t’i gjejë një kuptim e ta përdorë në mënyrë efikase.

Para 6 muajsh, Parlamenti Italian nxorri një ligj, ku shkruhej se prej vitit 2013, të gjithë fëmijët Italianë do trajtoheshin njëlloj! Domethënë deri në vitin 2013, “doçërit” në Itali nuk kishin të njëjta të drejta me fëmijët e ashtuquajtur të ligjshëm. U ndjeva krenar për popullin tim, që edhe para Luftë së Dytë i kishte trajtuar “të paligjshmit” njëlloj si gjithë të tjerët dhe pas Luftës kjo ishte sanksionuar me ligj. Nuk di sa ka të bëjë kjo me udhëheqësit shqiptarë të shekullit të XX-të. Se edhe pse udhëheqës me shumë pushtet edhe Zogu dhe Enveri nuk ishin në gjendje të hiqnin tërë popullin pas hunde në çështjen e “doçërisë“. Ka diçka më të thellë, që duhet t’i ketë rrënjët thellë në historinë e lashtë të këtij populli të shumëvuajtur. Një miku im hedh dyshimin se mbase ka të bëjë me copëzimin e terrenit dhe mungesën e rrugëve. Duke mos patur mundësi këmbimi dhe martesash larg, shqipfolësit detyroheshin të çiftoheshin shpesh mes fisit dhe si dihej nga më të mënçurit mes tyre, këto lidhje shpesh sillnin degjenerimin e llojit. Ndaj ndoshta kryepleqtë nëntëdhjetvjeçarë mezi prisnin të vinin balozët apo kuqalashët nordikë dhe këtë ngazëllim ja përcillnin gjithë tribusë. Se dhe s’ka se si spjegohet ndryshe që mes një fshati të madh rondokposhës toskë, dalin dy tre familje me kuqo të gjetë dhe të egër(Nga ndoshta rrjedh edhe shprehja- Kuqoja më i mirë ka vrarë t’anë!...se e kuptonte që nuk ishte babai i vërtetë). Ndaj, po të pranojmë hamendësimin e shokut tim, kryepleqtë, që mezi prisnin ardhjen e taborrit me kuqo, apo edhe të kuqos shtegëtar, nuk mund të detyronin veriorët teutonë të martoheshin me bijat e fshatit. Thjesht mirëprisnin dhe vlerësonin doçërit.

(vijon)