Historianë delenxhinj

Po i quaj historianë, sepse nxjerrin në shtyp dokumenta historike dhe pretendojnë se janë studiues, por nuk ka se si të jenë të tillë, nga përzgjedhja e dokumentave , që botojnë dhe sidomos nga momentet e caktuara, kur i jepen publikut të gjerë këto dokumenta.

i tillë është njëfarë Kastriot Dervishi, i përfshirë këto ditë në një debat të lidhur me letrën, që Kadare i ka dërguar Enver Hoxhës, në lidhje me refuzimin e të dalit jashtë shtetit dhe hamendjen se kjo kishte të bënte me hetimet rreth motrës së Ismailit, Kadrije Kadare, e cila kishte folur kundër Udhëheqësit. Edhe pse Dervishi në debatin e mësipërm bën interpretime që nuk përputhen as me kohën dhe as me logjikën e thjeshtë, dua të mos merrem me atë debat, por me botimin e sotëm, të një listë-organike të Drejtorisë së Mbrojtjes së Popullit të viteve 1944-45, Drejtori kjo , që do shërbeu si bërthamë e mëvonshme e Sigurimit të Shtetit.

Druaj, se kjo listë, e përmendur edhe herë të tjera, botohet për të njollosur sërish Kasëm Trebeshinën dhe si një kundërbalancë, për “goditjet”, që i bëhen këtë gusht Ismailit. (Duhet të përmend, që për përvjetorin e 91-të të Kasëmit dy javë më parë nuk u shkruajt asnjë rrjesht në mediat kryesore online.)

Por edhe sikur të mos ketë asnjë qëllim dashakeq ndaj shkrimtarit të vetëm disident shqiptar, listë-organika botohet me një spjegim tepër negativ, a thua se është lista e themeluesve të Gestapos.

Ka disa gjëra të cilat, ata që e quajnë veten studiues dhe historianë duhet t’ja përmendin lexuesit të painformuar dhe sidomos të rinjve:

1. Nuk ishte anormale, që një Ushtri të krijonte Drejtorinë e saj të Zbulimit. Edhe nëse DMP ishte krijuar sipas sugjerimit të jugosllavëve, të njëjtën gjë do sugjeronin edhe britanikët, amerikanët apo aletë të tjerë kryesorë anti-nazistë.
2. Partizanët e përfshirë në këto lista (po fus këtu edhe ata që patën një karrierë të gjatë kriminale më vonë) nuk ishin kontigjente bandash apo krimi. Thuajse të gjithë ishin pa asnjë përvojë agjenturore, bile shumë ishin studentë.
3. Pjesa më e madhe e listës përfundoi burgjeve jo më larg se vitet ’50, ndaj edhe kjo i duhet sqaruar lexuesve.

Të bie në sy, që gati gjysma e listës janë nga Korça dhe Devolli. Kjo spjegohet me drejtimin e saj nga Koçi Xoxe dhe Nesti Kërënxhi. Gjithashtu, disa prej emrave që mund të dalloj, si Kasëm Trebeshina, Skënder Tupeja dhe Sotir Dakoja*, u larguan nga këto veprimtari për tu marrë me art dhe gazetari, që ishin karriera të kundërta me ato të nisura brenda Ushtrisë dhe nën urdhrat e komandave.

Kthimi i Sigurimit të Shtetit në një armë tërësisht kriminale, duhet lidhur më shumë me ardhjen në krye të MPB të Mehmet Shehut më 1948. Atë kohë nisën të aplikohen metodat e stërholluara të KGB-së sovjetike, e cila kishte një përvojë 40 vjeçare kriminale, që në kohën e Xherxhinskit.

Ushtria Nacional Clirimtare e Shqipërisë, ka bërë krime të shumta ndaj popullsisë civile dhe kundërshtarëve politikë prej fundit të vitit 1943 e deri më 1946-47, por paraqitja e listë-organikës së sipërpërmendur, si lista e krerëve kriminelë për bën jo vetëm keqinterpretim, por falsifikim të historisë.

Ata, të cilët kanë bërë krime, i ka njohur populli në atë kohë dhe figurojnë nëpër dokumenta në kohët, që i kanë kryer.

Por Kastriot Dervishit, sikundër edhe disa “palo studiuesve” të tjerë, nuk ju intereson e vërteta historike, por goditja e të gjallëve të ndershëm, apo e fëmijëve të tyre, për t’ju mbyllur gojën.

( Në një debat jo këndshëm me një mikun tim, kam dëgjuar shprehjen “Trebeshina i ka duart e lyera me gjak!” Kam thënë dhe them, që “gjaku” i derdhur nga pena e Kadaresë të pjekur ndaj të Vërtetës dhe atyre që e shpallin atë, është ku e ku më kriminal se gjaku i derdhur në kohën e luftës nga Kasëmi 18 vjeçar, në kushtet e vetmbrojtjes.)

*Sotir Dako mund të jetë edhe emri dhe mbiemri i njëjtë i dy pjesëmarrësve të Luftës nac-clirimtare.