Vetëm një Kadare…dhe sa shumë Brando!

Ne jemi aktorë të lindur. Ka kohë, që më është mbushur mendja “rrëckë“. Dhe kur të mbushet mendja “rrëckë“ nuk ka vend për asnjë njohuri shtesë, që mund të të bëjë të ndryshosh mendjen.

Dikur, teksa lexoja një letër të një emigranti si unë, që shkruante “ e vogla është dalluar si talent i padiskutueshëm në acting”, mendoja se ishte një ekzagjerim i natyrshëm i një prindi mbetur pa atdhe, por më vonë kuptova, që ka shumë talent aktrimi tek ne shqipot.

Diçka duhet të lidhet edhe me sho Enver. Para tij për shembull kishim vetëm Moisiun dhe Elena Qiricin(jo deputeten), kurse pasi e mori pushtetin, pushti bukurosh gjirokastrit, talentet e nivelit botëror, arritën në numura të papame.

Vetë ai ishte një aktor, para të cilit Klark Gejbëll dhe Grigori Pek do dukeshin si duket sot Mat Dejmën para Rasëll Krout. Për fatin tonë të keq, nuk ja mbushi mendjen njeri të shkonte në Hollivud, ku jo vetëm do ishte bërë famshëm dhe i pasur, po do na kishte lënë edhe nam të mirë, se do thoshim “jemi nga vendi i Enver Hoxhës”. Tani ç’ta zemë në gojë!

Ishte i gjatë, i pashëm, me zë baritoni të plotë dhe dinte edhe të këndonte. Për të luajtur teatër e filma i vetmi! Si baba i dhemshur, si shpëtimtar, si kapiten anije, si gjykatës, si mendimtar, si hero, si profesor, si shtetar servil, si prift i përdëllyer, si komisar e ç’role të tjera nuk mund të luante përsosmërisht ai!

Ai na mbushi mendjen të gjithëve edhe që ne kishim aktorë të klasit botëror. Duhet të ketë qënë andej nga viti 1974, kur e tha, por tani pas dyzet e ca vjetësh, botërorë, janë jo vetëm ata, që zuri ai në gojë, por edhe qindra të tjerë, që kanë luajtur me dhjetra role në teatër e filma dhe që po të dinin ca gjuhë të huaja më shumë, sot do ishin nëpër studiot më të mira botërore.

Aktori i madh, gjigandi i filmave, artisti gjenial, princesha e ekranit, i jashtëzakonshmi, diva e filmit shqiptar, miti i skenës, dhe sa e sa superlative të tjera dëgjohen shpesh dhe së fundmi edhe në debatin(e kotë) rreth filmit shqiptar.

Po si është e mundur, që ky vend ka nxjerrë vetëm një Kadare dhe kaq shumë Marlon Brando!

Nga që jemi gënjeshtarë dhe aktrimi ka të bëjë cazë me gënjeshtrën?

Po rumunët nuk janë më pak gënjeshtarë se ne. Edhe gjithë ballkanasit e tjerë.

Mbase jemi më të pashëm.

Ja dhe këta, që kemi përditë televizioneve mund të kishin bërë “birinxhi” karrierë, po të kishin shkuar në Hollivud.

Edi Rama për shembull në rolin e një artisti rebel, Lulëzim Basha si biznesmen, që tradhëtohet nga e shoqja, Niko Peleshi në rolin e “njeriut që ngërdheshet”, Ilir Beqja në interpretimin e një handikapati , që me përpjekje arrin të diplomohet etj. (Ilir Meta nuk do e kalonte dot kinoprovën.)

Po të gjithë këta “dinsëzë“ nuk zgjodhën karrierën aq të lakmuar të aktorit, por i hynë politikës. Për të zezën tonë!

Dhe për fatin e keq të filmit ndërkombëtar.