(vijim)
Kërkimi i të vërtetës është në thelbin e ekzistencës të
njeriut dhe jo vetëm atij modern. Krijimi i Perëndisë të së Vërtetës, si të
gjithë nocionet e tjera filozofike i përket Greqisë së Lashtë. Tek romakët
shihet si qëllim i jetës si dhe mënyrë të jetuari. Disa nga shprehjet latine
rreth të Vërtetës janë moto e universiteteve më të mira në botë. Universiteti i
Kalifornisë ka si moto “Vox Veritas Vita”(
“Jeto duke thënë të vërtetën” ose “Të thënit e të Vërtetës si mënyrë të jetuari”),
që mbase duhet të jetë moto e çdo shkolle në botë, duke nisur me ato fillore.
Por mësimi për të thënë të Vërtetën fillon në shtëpi. Nëpërmjet
shëmbulllit të më të rriturve dhe sidomos me këmbënguljen për të vënë gjithnjë
në dyshim njohuritë dhe informacionin. Nxitja ndaj fëmijëve duhet të jetë për të
përdorur sa më shumë “Pse?”, “Po sikur?” në mënyrë
, që të shkohet në rrënjët e gjithshkaje që ju mësohet. Por në shoqëritë e
prapambetura dhe ato, që kanë kaluar sisteme diktatoriale, familja, shkolla dhe
shoqëria kanë prirjen të përgatisin konformistë. Konformistët e kanë më të
sigurt mbijetesën, por jo vetëm, që nuk mund të sjellin ndryshime pozitive në
jetën shoqërore, por e bëjnë më të lehtë, që kjo e fundit të sundohet nga
manipulatorët.
Konformizmi, që është i papajtueshëm me të Vërtetën, është
ura mbi të cilën kalojnë gjithë sistemet autoritare. Dhe sistemet autoritare
nuk janë vetëm politike, por edhe në organizatat ekonomike private apo publike.
Konformizmi brenda këtyre grupimeve shooqërore, i justifikuar me “bosi gjithnjë
ka të drejtë“ mund të sjellë dëme të mëdha në jetën e shoqërisë, sidomos kur
veprimtaria ekonomike zhvillohet në një fushë delikate të jetës së shoqërisë.
Le të marrim një shembull të thjeshtë të një skandali në
Amerikë, ai i kompanisë “Theranos”. E formuar në vitin 2003 nga 19 vjeçarja
Elizabet Holms, kompania pretendote se kishte krijuar një mënyrë shumë të përparuar
të analizave të gjakut, duke realizuar analiza të plota vetëm duke marrë nga
pacientët 3-4 pika gjaku. Në kulmin e saj, në vitin 2014, kompania kishte një
vlerë mbi 10 miliard dollarë, ndërsa sot është thuajse e falimentuar. Brenda për
brenda kompanisë, dy partnerët kryesorë patën krijuar një kulturë discipline dhe
mashtrimi, që mbyste të vërtetën e thjeshtë, që teknologjia e pretenduar ishte
shumë shumë larg të vërtetës dhe në analizat ose mashtrohej ose punohej në mënyrat
tradicionale. Specialistët, që kishin ngritur zërat ishin pushuar menjëherë nga
puna. Por problemi nuk është tek ata, të cilët i largojnë, por në mijëra conformistë,
të cilët vazhdonin të pajtoheshin me kulturën e nënshtrimit dhe të mashtrimit.
Të tilla shembuj ka me me mijëra në botë vetëm në industrinë
farmaceutike dhe atë, që lidhet me shëndetin e njerëzve.
(vijon)
No comments:
Post a Comment