Kurbeti, ky i shkretë kurbet!
Jo vetëm më ka larguar nga vendi ku më ka rënë koka, por më
ka lënë larg edhe zhvillimet të gjuhës së nënës. Asaj “ sa e bukur, sa e vlerë!”
Dhe të gjithë rënqethemi, kur dëgjojmë vargjet e Naimit dhe pasi mornicat
rikthehen në gjendjen e tyre foshnjore, fillojmë të “zhvillojmë“ tej e më tej e
bukur e më bukur të folurën dhe të shkruarin shqip.
I pres me plot dëshirë dhe pakëz tmerr “email-et” nga Mëmëdheu.
Fillojnë shpesh me fjalën “Përshëndetje”, një lloj përshëndetje, që nuk përdorej
në ditët e mia, të mbushura me ajrin e pastër të Shqipërisë Juglindore. Dhe jo
vetëm që nuk përdorej dhe nuk e di se si ka hyrë në këtë lloj përdorimi, se mua
më kanë mbetur mbresa të hidhura nga “Përshëndetjet e Pionierëve”. Këto ishin
disa shfaqje të besnikërisë të të vegjëlve ndaj Partisë dhe sho Enver, që bëheshin
duke nisur nga konferencat lokale të Partisë e deri në Kongreset e mëdha të
Partisë dhe organizatave të masave.
Fëmijët e ekzaltuar futeshin në sallat e mbledhjeve të të
rriturve, të ekzaltuar(të shpupuritur), sipas një regjie tip, që përsëritej me
pak larmi çdo katër vjet dhe recitonin e këndonin për të rriturit entuziastë
partiakë dhe sindikalistë, të cilët ekzaltoheshin akoma më shumë dhe “bënin copë“
shuplakat duke duartrokitur. Udhëheqësit, sipas modelit të të Madhit, ngazëlleheshin,
puthnin e përqafonin fëmijët e ekzaltuar dhe më pas vazhdonin punimet e
mbledhjes ose kalonin në zgjedhje. Kur fillova të kuptoja nga kjo botë, “Përshëndetjet”
më dukeshin një farsë e shëmtuar, ku nuk dije se për kë duhet të të vinte më
shumë keq- për të rriturit apo për fëmijët.
Po ç’të keqe ka të fillosh një email me fjalën shqip “përshëndetje”?
do më thoni ju, lexuesit e mij të dashur, që edhe pse nuk i thoni kurrë njeriu,
që takoni “Përshëndetje”, e përdorni këtë fjalë në email ose në mesazhe
telefonike. Dhe jam i sigurt, që nuk e përdorni në të folurën e përditshme, se
do ju shikonte shtrembër bashkëfolësja, ose dikush më i vrazhdë mund t’ju përgjigjej
“Përshëndetje e satëme!” Mbase është e huazuar nga emisionet televizive, të
cilat “gjenerojnë“ gomarllëke çdo sekondë dhe kanë fuqinë t’ja u ngjitin në tru
njerëzve.
Dhe nuk kam asgjë me fjalën e bukur “përshëndetje”. Por ka një
kuptim të caktuar në shqip, sa të përgjithshëm aq edhe për rastet e veçanta.
Spjegohet në Fjalorin e Gjuhës Shqipe. Njerëzit gjithnjë janë përshëndetur me
njëri tjetrin, ose më të vjetrit shqiptarë “përshëndosheshin”, por askush nuk
theshte apo shkruante në rastet e përditshme “përdshëndetje”. Dhe duhet ta
dini, që mua shumë më përshëndesin në email apo mesazh me “Përshëndetje!” Ashtu
si edhe juve.
Por “pakëz tmerri” i fillimit do kalonte po mos vinte shprehja,
e cila mbyll korrespondencën dhe që është për fat të keq: “Mbetemi në kontakt!”
O Zot!
Elektriciteti i një voltazhi të lartë më përshkon trupin, sa
e lexoj. Menjëherë në tru shprehja më shoqërizohet me kontaktet elektrike, të
cilat për fat jo të mirë, kanë edhe pasoja fatale. Nuk kujtoj në 60 vitet e jetës
sime se me kë “kam qënë në kontakt”. Jam takuar me shumë njerëz, kam biseduar,
kemi qeshur me zë të lartë, kemi treguar meselera, kemi këmbyer libra dhe
informacione, por unë gjithnjë e kam ditur që këto janë marëdhënie normale mes
njerëzish, që kanë një emër në shqip. Kurse këto (ndoshta dhe shumë të tjera) qënkan
kontakte. Bile ka njerëz, që më kanë
shkruar, se më kanë kontaktuar edhe më parë. Unë e hedh poshtë me përbuzje
pretendimin e tyre, se kontakte kam pasur me një numur shumë shumë të vogël
njerëzish. Dhe të gjitha femra!
Por tani, pa pikë turpi, meshkuj e femra shkruajnë se jo vetëm
që “jemi në kontakt”, por edhe do “mbetemi në kontakt!”
Jo të dashurit e mij! Nëse doni të këmbejmë të dhëna,
njohuri, biseda, e çfarëdo tjetër, më thoni se çdo bëjmë, por mos përktheni keq
shprehjen anglisht “keep in touch” dhe më shkruani atë të “flamosur”. Nuk ka këtë
kuptim as në anglisht e për më tepër nuk është e gjuhës sonë të bukur.
Kaq për sonte!
Mbetemi në kontakt!
No comments:
Post a Comment