Sa lehtë mund të ngrihet fashizmi!

Problemet e demokracive liberale dhe veçanërisht dështimet e politikave të Bashkimit Europian mund të sjellin shumë shpejt rikthimin e fashizmit në disa prej vendeve europiane, ku më pak të imunizuar janë vendet e ish-Kampit Socialist. Prapambetje shoqërore, vështirësi ekonomike, korrupsion galopant, forca të rendit jo efikase dhe modele autoritare në krye të politikës janë receta e përkryer për një kalim të tillë.

Ditët e fundit në Shqipëri, pas vrasjes makabre të një fëmije dëshmojnë se “toka shoqërore” është gati për të mbjellë farat e fashizmit. Të afërmit dhe gjithë fshati janë ngritur për të linçuar autorin e krimit në mjediset e gjykatës duke thirrur “hakmarrje” dhe më pas mijra vetë firmosin një peticion për kthimin e dënimit me vdekje dhe marshojnë në kryeqytet, ku ju bashkohen edhe politikanët hajdutë.

Mediat nuk dinë si të reagojnë, udhëheqësit fetarë drejtojnë ceremonitë funerale kundrejt pagesës, por nuk bëjnë detyrën e tyre për qetësimin e shpirtrave dhe mijra shqiptarë të etur për gjak dhe hakmarrje klithin në mediat sociale për “asgjesim të monstrës” duke dashur të tregojnë se sa i duan fëmijët e vegjël si i shkreti ëngjëll Mateo.

Me një fjalë shoqëria shqiptare nuk është e përgatitur të reagojë në mënyrë “të shëndetshme” ndaj ngjarjeve të rënda si janë vrasja e një të pafajshmi apo përballja me një “vrasës serial”. Shtohet këtu edhe intervista e një ish-prokurori idiot, që pat kërkuar varjen e dy kriminelëve në mes të Fierit më 1992, gjë që ishte pranuar nga gjykata dhe miratuar nga presidenti i asaj kohe, Sali Berisha. Ish-prokurori pretendon se “sikur pati ca ulje të krimeve pas varjes publike”.

Askush nuk guxon të përmendë se është e provuar në dhjetra vende të zhvilluara dhe jo të zhvilluara, që dënimi me vdekje nuk ndikon në uljen e krimeve të rënda. Në shtetet amerikane ku dënimi me vdekje është në fuqi ka më shumë vrasje se në shtetet që nuk e kanë. Gjithashtu vendet e Europës së Bashkuar dhe Kanadaja kanë shumë më pak krime të rënda se Shtetet e Bashkuara të Amerikës.

Problemi kryesor është përfitimi që mund të kenë sharlatanë politikanë të ekstremeve, që do krijojnë lëvizje politike për rivendosjen e rendit, për vendimin me vdekje dhe për mbrojtjen e të drejtave të shqiptarëve kudo që jetojnë. Eshtë shumë e thjeshtë. Ndodh dita ditës në shoqëri më të zhvilluara se e jona. Trump, Mari Le Pen, Viktor Orban, Vladimir Putin, Erdogan, Mateo Salvini dhe të tjerë si ta janë të gatshëm të vendosin fashizmin në vendet e tyre dhe kopje mund të gjesh kudo në Ballkan.

Ne jemi më të rrezikuar se të tjerët për shkak të dobësisë së institucioneve dhe të kaluarës nën Diktaturë. Ndaj kur në të njëjtat ditë sheh që festohet me portretet e Enverit dhe sulmohen gjykatat të kap një frikë jo pa bazë për të ardhmen e vendit.