Monday, 13 August 2018

Armiku i popullit (2)


(vijim)
* * *


Armiqësia ndërmjet njerëzve, bashkësive, grupimeve shoqërore, kombeve ka ekzistuar dhe do ekzistojë edhe për disa breza të tjera njerëzish, për tu treguar optimistë. A është thellë e rrënjosur në instiktet e njeriut, a është e kultivuar vetëm nga interesat, a është e manipulueshme, janë disa nga anët e kësaj dukurie, që kërkojnë shtjellime të gjata dhe përsëri është e vështirë të gjesh përgjigje shteruese.
Por le të ndalemi pak më gjatë në përdorimin e shprehjes “armik i popullit” në ditët tona dhe në shoqëritë moderne për të parë se si përdoret dhe nëse ekzistojnë vërtet njerëz të tillë.
Edhe pse më pak e përdorshme, ajo nuk është hequr nga fjalori politik i politikaëve( apo medias. Në shumicën e rasteve ka një karakter abstrakt, të vagët dhe jo nacionalistik. Trump e përdor kundër medias dhe gazetarëve pa përcaktuar se përse ata janë “armiq të popullit” dhe se si e dëmtojnë popullin me veprimtarinë e tyre “armiqësore”. Në Angli, “Daily Mail” e përdori për të denigruar gjykatësit, që vendosën se për largimin nga BE duhet veç referendumit edhe miratimi nga Parlamenti Britanik. Një cilësim ky i shëmtuar dhe i tepruar, kur mund të mjaftonte cilësimi si “kundërshtarë të Demokracisë‘ apo “të proceseve demokratike”.
Në vendet autokratike si Turqia dhe Rusia, kundërshtarët politikë cilësohen si “armiq të vendit” ose si “bashkëpunëtorë të të huajve”, por shumë rrallë si “armiq të popullit”.
Tek ne, edhe pse gjen me qindra lloj cilësimesh negative, shumë rrallë mund të gjesh në fjalime politike apo në shtyp, shprehjen “armik” të drejtuar ndaj shqiptarëve të caktuar.  E megjithatë nuk është e vështirë, që brenda bashkësive të gjesh “armikun e popullit”, të ngjashëm me personazhin kryesor, Dr. Stockman të pjesës teatrale me të njëjtin titull të Ibsenit. Sepse edhe gjendja e shoqërisë demokratike shqiptare, është përafërsisht (më prapa) me gjendjen e shoqërisë norvegjeze të kohës së dramaturgut të madh.
Një bashkësi, të themi e Korçës, Tepelenës apo Durrësit në kohën e një bashkiaku që mbështetet nga qeveria fiton një gjallërim të investimeve publike, të cilat i japin një shtysë në dukje ekonomisë edhe pse në të vërtetë ato janë jo vetëm afera , që mbushin xhepat e një grupi të vogël, por paraqesin rrezikun e ardhshëm, që si borxhe të bashkësisë të kthehen në pengesa ekonomike të komunitetit. Pak a shumë si çështja e banjove publike “të infektuara” të qytetit të vogël, ku zhvillohet drama e autorit norvegjez.
Në sajë të zhurrmës së mbështetësve të bashkiakut, si dhe grupeve të interesit, denoncuesit e aferave mund të cilësohen si tepelenas të ligj, korçarë të pabesë apo durrsakë të këqinj. Pra “armiq” të komunitetit të tyre, ose “armiq të popullit”. Në të vërtetë, janë funksionarët e lartë, ata që dëmtojnë interesat e bashkësisë, por edhe ata nuk ka pse të etiketohen si të tillë, sepse është e mjaftë t’i quash të korruptuar dhe hajdutë dhe t’i trajtosh n[ p[rputhje me etiketitimin.
Eshtë shumë e çuditshme se si kjo shprehje përdoret edhe nga libertarianët, që qëndrojnë zakonisht në krahun e djathtë të spektrit politik. Njihet mirë një nga parimet Theçerit, një nga përfaqësueset kryesore të së djathtës: “Nuk ekziston një gjë e tillë si shoqëria; ka vetëm individë burra dhe gra dhe gjithashtu edhe familje.” Pikërisht koncepti i përjashtimit të bashkësisë dhe i kultit të interesave individuale, përjashton konceptin e të ashtuquajturit “Armik i popullit”.
Të tillët ose janë pjellë e imagjinatës të sundimtarëve, ose është shumë e vështirë t’i identifikosh.

(vijon)

No comments:

Post a Comment