Pardje mësova se një shoku im që kishte një emër të bukur të
huaj, tani është Thanas dhe mu qesh. Jo se kam ndonjë gjë kundër emrit Thanas.
Naumaq nuk është ndonjë emër që tingëllon më mirë në shqip se Thanas, por sepse
më duken shumë të çuditshme emrat e ndruar pas të 40-ve. Kam shkruar diku për
një kolegun tim që nga Koço u bë Kris. Atë e justifikova me mostingëllimin
bashkëkohor të ç-së(një mikja ime psh nuk pëlqen që dikush thotë “I nderçëm” në
vend të “I ndershëm”), por përseri nuk kuptoja përse nuk shkoi me Kost por
duhej Kris. Sidoqoftë, një lloj “mospërputhje” është shkaktuar nga ndalimi I
pagëzimeve në kohën tonë. Nuk ishte i ndaluar me ligj, si ndodhi pas 1967, por
shoku im që e kishte babanë antar partie dhe gjyshen dëshmore nuk mund të
pagëzohej. Tani është pagëzuar dhe është Thanas dhe me përkëdheli mund ta
thërrasim Naskë, si i thërrasin korçarët Thanasët.
Thirrja fetare është shpesh shumë e fortë dhe njeriu jep
shpirtin, trupin dhe emrin për të. Dhe kjo dega jonë ortodokse ka ca si
rregulla strikte, ndonëse motra ime quhet Edlira, është pagëzuar dhe të tillë e
ka emrin edhe në çertifikatën e pagëzimit të vitit 1954. Duket që më shumë se
thirrja fetare, është krahu injorantiI ortodoksisë greke ose autoriteteve
greke, të cilët për të paisur shqiptarët me dokumentat “Vorio-Epirote” ju kërkojnë
të interesuarve të kenë emra “të konfirmuar” ortodokse. Ndoshta edhe mua të njëjtën
pengesë do më sillnin po të kërkoja, sepse Shën Naumi i njohur shumë për sllavët
e shqiptarët, nuk gëzon njohje në Greqi dhe mbase nuk ka as grekë homonimë me
mua.
Cështja e paisjes së shqiptarëve me dokumentat e
Vorio-Epirit, ose si i quajnë në Korçë “kartat greke”, është një çështje në
dukje delikate, por unë do e fusja në kategorinë “për të qarë e për të qeshur”.
Rreth saj shprehen politikanë kodoshë të të dy vendeve, patriotë injorantë,
njerëz të letrave që emocionohen lehtësisht, Kuksianë dhe Spartanë, e plot njerëz
që nuk rrinë dot pa folur e shkruar. Sidomos shkruajnë të shqetësuarit për
Identitetin e korçarëve edhe pse vetë mund të mos jenë të tillë. Njerëz të tillë
nuk e vrasin shumë mendjen, të shohin situate analoge apo të përmbysura, sepse
në ta vlon gjaku I ngjyrës së Flamurit. Tek grekët bardhebluja, tek ne kuqezia.
Askush nuk merret me Thanasët, që të detyruar të shtrëngonin rripin në kohën e
Luftës së Dytë, përfunduan në Korçë dhe u kthyen shqiptarë. Ama me Thanasët e
sotëm, të cilët për të pasur lehtësira pune apo lëvizje në Europë, pranojnë të
quhen Vorio-Epirotë edhe pse nuk besojnë që Korça ka ndonjë lidhje me
Vorio-Epirin, patriotët e dy vendeve merren gjatë. Grekët i quajnë heronj të
shtypur nga Diktatura e që detyroheshin të fshihnin kombësinë, ndërsa shqiptarët
i quajnë tradhëtarë ose të shitur për 30 aspra. Po t’I lemë mënjanë patriotët
miopë dhe të merremi pak me politikanët dallkaukë të të dy vendeve. (Të gjithë
e dijnë tashmë ku e ka shpënë klasa politike greke Greqinë dhe ku ajo shqiptare
Shqipërinë). Këta bastardë, që s’e kanë për gjë të vjedhin e të shkatërrojnë
vendet e tyre, kur vjen puna në Identiteti Kombëtar nuk të falin! E ç’mund të
ketë më të shenjtë në këtë botë se identiteti kombëtar?! Fundi paratë që ata
vjedhin nga arkat e shtetit vijnë dhe ikin. Identiteti i Kombi tama mbetet!
Nuk dua të zgjatem më shumë se të flas rreth tyre mëshkakton
një ngritje të tensionit të ulët në vlera shqetësuuese. (Shifrat nuk po I bëj
publike për të mos alarmuar të afërmit.) Dua vetëm të përsëris, që e gjithë kjo
farsë e nisur para 24 vjetësh, më bën të buzëqesh hidhur, jo ashtu si buzëqesha
kur mësova se shoku im I fëmijërisë tani quhet Thanas. Eshtë e drejta e tij të
bëjë si i vjen për shtat, kur nuk fut duart në xhepat e kujt tjetër. Bile edhe
kolegu më parë i njohur si Koço e tani Kris, ka të drejtë jo vetëm të ndrojë
ndrresat e shtrenjta që ble, por edhe emrin. Eshtë diçka që nuk i hyn në qese
kujt, e aq më pak mua që nuk rri dot pa shkruar.
T’i gëzoni emrat e rinj Thanasër, Krisër, dhe Naumaqër!
No comments:
Post a Comment