Ardhja në pushtet e një force të quajtur “populiste” (M5S)
dhe një force “ksenofobe”(Lega Nord ka qënë në pushtet disa herë me
Berluskonin) ka prishur ekuilibrat europiane të dëshëruara deri tani kryesisht
nga Gjermania.
Nevoja për ristrukturim e Bashkimit Europian është e parë e
domosdoshme, që në krizën e vitit 2008, por Gjermania e Merkel (sidomos nën
ndikimin e ish-ministrit të financave Schabe) vazhdoi të njëjtën linjë
tradicionale , që i kishte sjellë në dhjetvjeçarin e fundit stabilitet dhe
begati Gjermanisë, por jo vendeve të tjera.
Vendet mesdhetare, për shkak edhe të qeverisjeve të tyre me
probleme, kërkuan më shumë hapësira ekonomike, ndihmë dhe ristrukturim të marëveshjeve,
por Brukseli i drejtuar nga Gjermania dhe vendet e tjera nordike, bënë një vesh
shurdh duke i akuzuar mesdhetarët si të korruptuar dhe dembelë.
Rezultatet tashmë dihen. Greqia u fundos nën peshën e
borxheve dhe politikave të ‘austerity”, ndërsa të tjerat (Italia, Spanja,
Portugalia) patën “zvarritje” të zgjatura përmes krizës, duke shënuar shifra rekord
në papunësi, sidomos tek të rinjtë.
Tashmë gjërat nuk janë më njëlloj.
Ka marrë fund në Itali koha e “demokracisë së pilotuar” nga
Gjermania me Montin, Rencin, Alfanon dhe Xhentilonin. Italianët e pakënaqur
vendosën të provojnë “lëvizjen e çmendur: të Beppe Grillos, të ashtuquajturën
“Lëvizja Pesë Yjet”.
Establishmenti dhe të gjithë mediat e varura prej tij, bënë ç’është
e mundur të stigmatizonin Lëvizjen e re, si “populiste”, “fashiste”, “të
ekstremit të majtë“, “amatore”, por edhe pse pa burime financiare dhe me
politikanë pa eksperiencë, Lëvizja arriti të vinte në pushtet.
Mësimi , që mori Gjermania, është se në Demokraci “duhen respektuar edhe interesat e popujve të
tjerë dhe jo vetëm atij gjerman”.
Se ku nisin kusuret e gjermanëve dhe ku bitisin kusuret e
qeverive dhe administratave italiane, është një temë tepër e gjërë dhe nuk është
objekt i këtij shkrimi, por fakti është, që me formimin e qeverisë Konte,
Anxhela Merkel pranoi zyrtarisht se janë të drejta një pjesë e sugjerimeve të
Makron për reformimin e BE-së. Propozimet ishin bërë në shtator të vitit të
kaluar dhe deri më tani, kancelarja kishte zgjedhur të heshte.
Synimet e qeverisë së re italiane, që deri tani janë
konsideruar “populiste” dhe të dëmshme për Italinë dhe Europën, duhet thënë se
janë synime të qeverisjes jo sipas urdhrave të Brukselit, por me “bon sens”, si
u shpreh Salvini për politikën e re ndaj emigracionit.
Vetë Merkel u detyrua të pranonte, që në çështjet e
emigracionit, Italia ishte lënë e vetme.
Dje në takimin e ministrave të brendshëm të BE, Gjermania
votoi ashtu si Italia dhe të tjerët, kundër marëveshjes të Dublinit për
emigracionin.
Në të gjithë vendet e zhvilluara perëndimore ndjehet pakënaqëaia
ndaj partive tradicionale. Njerëzit janë tashmë “të velur” nga ideologjitë e së
Majtës dhe të Djathtës dhe kërkojnë qeverisje, që zgjidhin problemet e jetës së
tyre të përditshme. Këtë e pranoi në një intervistë të gjatë për CNN-in edhe
Steve Bannon, ish-këshilltari i Trump-it, që konsiderohet sin jë ideolog i të
djathtës ekstreme. Prej disa muajsh në Itali dhe vende të tjera europiane për të
predikuar rreth “ekonomisë nacionaliste”, Bannon konstaton se e ardhmja i përket
lëvizjeve, që përfaqësojnë më mirë interesat imediate të njerëzve. Këtë e
ilustron edhe me votimet e fundit në Amerikë, ku një pjesë e mirë e votuesve të
Bernie Sanders, të quajtur të së majtës ekstreme, votuan për Trump.
Për të njëjtën “shkrirje” të grupeve ekstreme, bënte fjalë
vjet edhe Noam Chomsky, i njohur si ideologu më në zë i të majtës, kur i bënte vjet
thirrje Partisë Demokratike në Amerikë të fitonte përkrahje mes evangjelistëve,
që tradicionalisht votojnë në shumicë për Partinë Republikane.
Ka ardhur koha , që establishmenti, i mësuar me rotacionin
në pushtet të së Majtës dhe të Djathtës, të lerë hapësira ndaj lëvizjeve “jo
dogmatike”, për të shmangur përplasje midis shtresave të ndryshme të popullsisë
europiane dhe asaj amerikane.
Ideologjitë e pasluftës së dytë e përfunduan misionin e
tyre.
Tashmë ka ardhur koha e qeverisjes me “bon sens” dhe ndoshta
më vonë edhe ajo e “demokracisë së drejtpërdrejtë“.
Italia e Di Maios dhe Salvinit është laboratori i parë.
No comments:
Post a Comment