Ka shumë shprehje që i kam dëgjuar në fëmijëri dhe i kam bërë të mijat duke i përdorur si duhet, po pa ja u ditur origjinën dhe pse kanë një kuptim të caktuar e jo një tjetër, krejt të ndryshëm. Për ata që nuk janë nga treva e Korçës, ku mendohet të jetë përdorur fillimisht shprehja, kuptimi i pastër i saj është Hiçi, Asgjëja. Dhe hështë fjala për Hiçin hiç, atë që është sa konkret dhe po aq jo i tillë, pikërisht se është Hiç, ose më mirë se s'është. Për shembull është e saktë ta përdorësh, kur kthehesh nga pazari dhe nuk ke gjetur një gjë që e ke kërkuar e kur gruaja të pyet gjithë ankth "E gjete?" dhe t'i i thua "Gjeta Leshtë e Curres!" Përdorimi abstrakt i shprehjes është disi më i vështirë. Nuk tingëllon mirë të thuash që përpjekjet studimore për të provuar tezën se ne rrjedhim nga pellazgët përfunduan në Leshtë e Curres, ose të thuash për serialin komik Seinfeld(Show about Nothing), shfaqje për Leshtë e Curres. Sidoqoftë, si në çdo gjë tjetër në këtë botë, kufij të prerë midis konkretes dhe abstraktes nuk ka e sidomos kur bëhet fjalë për Hiçin.
Eshtë shumë e çuditshme, se nga të gjitha shprehjet që lidhen me qimet, vetëm shprehja "për mustaqet e Celo Picarit" i qëndron disi jo larg shprehjes, që po marrim në shqyrtim. Po edhe ajo, nuk është se nënvleftëson mustaqet e Celos ose i shpie drejt vlerës zero, por më tepër e ka zanafillën në se ja vlen të zihemi për formën e gjërave, kur rëndësi ka përmbajtja e tyre. (Sipas historisë gojore, një sherr i madh me shumë të plagosur si pasojë, ndodhi në një nga fshatrat e Jugut, kur dy burra filluan të bënin debat në se patrioti Celo Picari i mbante mustaqet e gjata apo të shkurtra allafrënga. E çuditshme është se të dy binin dakord për pikën kryesore, që është përmbajtja, që Celo Picari kishte mustaqe, se ishte burrë mustaqelli.) E megjithatë, ne brezi që kemi lëçitur materializmin historik, e dimë që e vërteta është krejt ndryshe, që pas sherrit gjoja për stilin e mustaqeve, janë faktorë të rëndësishëm shoqërorë dhe ekonomikë.
Po le të vazhdojmë të krahasojmë shprehje të tjera qindravjeçare që lidhen me nocionin qime, flok ose lesh. "E bënë lesh arapi" është një shprehje shumë e përdorur, që tregon për një ngatërresë të madhe, shumë të madhe të krijuar nga një grup njerëzish. Ose shprehja tjetër që i jep cmimin më të lartë në konkursin e Pamundësisë pikërisht një tërësie qimesh "Cdo gjë bëhet veç Mjekrës së Qoses". edhe një qime e vetme ka një peshë të pallogaritshme emocionale, si në rastin e shprehjes së popullit çek "Burri në shtëpi, si qimja në gojë".
Atëhere përse Leshtë e Curres njehsohen me Asgjënë? Nga kjo pyetje lindin disa të tjera natyrshëm(normal thonë në Tiranë): Kush ishte Currja? Ishte burrë apo grua? C'gjë të veçantë kishin leshtë e Curres, që u morën si prototip dhe mbetën kaq gjatë në kujtesën e popullit(mbamendje thotë Rexhep Paqimja)? Për cilën pjesë leshtore të trupit bëhej fjalë? Mos ishin si rrulloçka rrulloçka dhe të kujtonin Zeron, prandaj i barazuan me Hiçin?
A mos Currja ishte alien që kishte shpëtuar pas një përplasje të Diskut Fluturues me Gurin e Capit dhe ishte shpëtuar nga fshatarët e Bradvicës, dhe sikundër dihet mire nga të gjithë Ufologët, alientët nuk kanë asnjë qime për be?
Ja sa pyetje dalin sot, pas dyzet e kusurvjetësh, kur i mëson gjërat duke i "gëlltitur si misroku", pa i përtypur. Do isha të paktën dyzet e ca vjet më pranë origjinës, po qe se në atë kohë, do e pyesja atë që e tha, jo vetëm për kuptimin e shprehjes, por për më kryesoren, historinë që fshihej pas saj.
Me siguri, si e prisni dhe ju të gjithë, do mësoja Leshtë e Curres.
No comments:
Post a Comment