Ku ka shkuar “rebelizmi” intelektual i Korçës?

Një “mëkat” po aq i rëndë sa ngritja e Kullës Vrojtuese po nis të ndërtohet në qendër të Korçës. Qytetarët janë kureshtarë, por dhe disi të ngurosur. Intelektualët dhe specialistët parapëlqejnë të flasin në rrethe të ngushta, ose para filxhanëve të kapuçinove, por hezitonë të hapin bisedën, kur kanë pirë disa dopio raki se tremben mos ju ndizet gjaku dhe dalin e protestojnë para Bashkisë. Ndonjë portali me qendër në qytete, duket që i është “zënë gryka” me ndonjë kockë të hedhur nga zv.kryeministri.

Korça duket më e pafuqishme se kurrë!

80 vite më parë, proejkti i Bashkisë, i finanacuar nga Qeveria e Mbretërisë, i ishte besuar arkitektit Italian Florestano Di Fausto, një arkitekt i mirë në vendin e tij dhe me shumë projekte në Tiranë. Ishte projektuar me frymën e neo-klasiçizmit, sikundër janë ministritë në Tiranë dhe me një dekoracion arkitetkturor më të rënduar, që e bënte të ngjashëm me neoklasiçizmin e mëvonshëm sovjetik, që në Tiranë e ka shembullin në Komitetin Qendror.

Nuk përputhej me frymën lakonike dhe më moderne të ndërtimeve të Korçës.

Në Këshillin Bashkiak, e hodhën poshtë trajtimin e jashtëm dhe kërkuan, që për të njëjtën planimetri, të formuloheshin fasada më të kohës dhe në përputhje me racionalizmin e arkitekturës korçare. Ashtu u bë!

Sot, kemi Pallatin e Kulturës , që shumë shpejt do rikthehet në Bashki.

Pas tetë dhjetvjeçarëve, të gjithë jemi bërë dele, që na “bie me stap” një çoban në Tiranë dhe na shpie në gojën e ujkut Pitë Uillsën.

Një volum i panevojshëm, i gabuar, tejet i shëmtuar po ngrihet jashtë çdo logjike urbanistike, me qëllimin e vetëm, që disa fonde të akorduara nga Qeveria të sjellin një rotacion të çuditshëm të institucioneve.

Po pse është i gabuar vendosja e këtij vëëlimi në Qendër?

Ajo pjesë e Qendrës së qytetit është e formuluar dhe qoftë mirë apo disi jo keq, nuk mund të mbajë më volume të mëdha të përhershme. Ndërhyrjet mund të jenë ose me elementë arkitekturorç tç përkohshëm, ose me struktura transparente, që gjithsesi nuk bëhen dominuese.

Vëllimi i ri, bllokon pamjen e Katedrales kur njerëzit shëtisin në bulevard Republika drejt jugut, duke pasur një mbivendosje të pakëndshme të dy elementëve arkitekturorë të ndryshëm.

Edhe në drejtimin tjetër, eliminohet pamja e një zgjidhje të logjikshme urbanistike, e arritur me projektin e banesës së shkallëzuar, që shkrihej gradualisht me ndërtimet e ulta të qytetit dhe një kohesisht lejonte të soditej lindja e diellit mbi Moravë.

Ka edhe të tjera faktorë arkitekturorë dhe urbanistikë, që e bëjnë të gabuar këtë ndërhyrje.

Edhe në vetë projektin e firmës gjermane në vitin 2009, nuk kishte një vëllim të kësaj madhësie në atë vend.

Mbi gjithë këto, trajtimi arkitekturor është jashtë çdo standarti bashkëkohor. Të kujton projektet e zyrave nëpër kooperativat e mëdha dhe Ndërmarjet Bujqësore të periudhës së Diktaturës. I gabuar, i varfër, shterp!

Mbase ka ende kohë kohë për ta ndaluar!

Mos i besoni më Bashkisë!

Mos lejoni Pit Uillësn të lerë një “bajgë“ tjetër në Korçë!

Mos u gënjeni nga ata që thonë lart e poshtë se Muzeu u nominua si projek i vitit 2017!

Do na kushtojë shumë më shumë t’i prishim nëse do jemi në gjendje t’i prishim ndonjëherë!

Arkitektë, dehuni njëherë kolektivisht dhe bëhuni burra si ata të viteve ‘30!

Lidhuni për dore në qendër të qytetit tonë dhe ndalini!