Prej vitit 2013, Korça po kalon një periudhë “gjallërimi”, kryesisht në sajë të fondeve të dhëna nga qeveria socialiste, zv.kryeministër I të cilës është korçari Niko Peleshi. E vura në thonjza Gjallërimin, sepse personalisht mendoj, që rritja e investimeve në një qytet, duhet të vijë nga rritja e përgjithshme e ekonomisë së tij dhe si në planin privat*që duhet të përbëjë shumicën) dhe gjithashtu edhe në atë publik. Kur investimet publike bëhe nga dhurime, apo më keq nga marrje kredish, ato kthehen në “barrë“ në kurriz të qytetarëve dhe të ekonomisë, se pikërisht nga taksat do dalë kthimi I tyre.
Po le të themi, se meqë Nikon e kemi në Qeveri, ai i akordon Korçës fonde të mëdha duke “ju hyrë në hakë“, qyteteve të tjera. Ndaj dhe vjen kjo rritje në investimet publike, ku mund të përmenden ndërhyrjet në Qendër, hapja e rrugës të planifikuar si vazhdim i bulevard Republikës, rifreskimi i Parkut Rinia,e të tjera ndërhyrje, të cilat janë më të vogla dhe unë nuk kam mundur t’i mësoj nëpërmjet shtypit.
Përsëri, si në 50 vitet e Diktaturës, investimet shtetërore mbeten në një zonë shumë të ngushtë, duke mos I dhënë asnjë hapësirë Korçës, por duke e përqëndruar akoma më shumë në një trekëndësh, I cili nuk I kalon dimensioned e brinjëve më shumë se 800 metra.
Lagjet e “përtej Lumit”, vazhdojnë të mbeten si geto, se në to thuajse mungojnë tërësisht investimet, prej “fitores së çlirimtarëve” më 1944.
Ndërtimet në Qendër arritën absurditetin e tyre, me ndërtimin e Kullës Vrojtuese, që është “mëkati” më I madh urbanistiko- arkitekturor, që në krijimin e Korçës dhe që mund të barazohet vetëm me prishjen e Kishës së Shën Gjergjit më 1968. Për ironi të fatit, të dy objektet në fjaë, janë 50 metra larg (kuptohet me themelet e Shën Gjergjit, sepse asgjë nuk ka mbetur më nga ndërtimi më i mirë i Korçës në shekullin e XX-të).
Edhe disa paragrafe, për Planin e fundit rregullues, të cilin nuk duhet ta paragjykoj se kam pare shkarazi vetëm disa materiale, të cilat lidhen me të.
Pas planit të firmave greke dhe izraelite duket i dyshimtë, hartimi i një Plani të Ri Rregullues, ndonëse besoj se ideatorët janë kujdesur ta justifikojnë ligjërisht me Reformën Territoriale dhe krijimin e e një Bashkie të madhe, e cila ka tani brenda shumë ish-komuna.
Dyshimi shtohet me dhënien e Planit të ri, në duart e një profesionisti arrogant dhe të papërgjegjshëm, arkitetktit australian Pitë Uillsën, bashkëpronari I firmës gjermane të përmendur më lart.
Përshtypja, që kam pasur nga projekti I tij I vitit 2009(projekt fitues I konkursit për Qendrën e Korçës), ka qënë tronditëse. Nuk di se mbi ç’parime urbanistike, ai kishte parashikuar ndërtimin e një “Piramide” tregëtare në vendin ku sot është ngritur Kulla, rafshimin e shkollës “Themistokli Gërmenji”, ngritjen e disa vëllimeve të mëdha në zonën e qendrës në fqinjësi të Pazarit e gafa të tjera më të vogla, por që flisnin jo vetëm për mosnjohje të Korçës, por edhe për keqformim profesional të tij. Vërejtjet, që shpreha zyrtarisht por edhe privatisht në autoritetet, por edhe në kolegët e mij, morën si përgjigje “po ky ishte projekti më I mirë!”.
E keqja më e madhe ishte se jo vetëm që ai u shpall fitues për atë projekt, por prej 2009-ës e deri më sot I janë dhënë të gjitha projektet e rëndësishme në Korçë, përfshrë këtu edhe Plani i Ri rregullues. Ky arkitekt ose ka gjetur “shesh dhe po bën përshesh” në Shqipëri duke qënë i favorizuar nga Nikoja ose shefi i tij, ose ka diçka më të thellë dhe më të dyshimtë. “Sahati” i tji profesional, nga ato që i kam parë të projektuara(përfshi edhe skicat e dorës) ka mbetur në vitet ‘50-’60 të shekullit të kaluar.
Ndaj, vërejtjet, që kam dëgjuar për ndërtimet e larta në Qendër të parashikuara në Planin e Ri, po I marr të mirëqëna se e di, që ark Uillsën nuk ka as aftësi profesionale mbi mesataren dhe aq më pak ndërgjegje profesionale, për një vend, që me siguri e konsideron të Botës së tretë.
Dhe këtu I rikthehem të gjithë kolegëve, dhe jo vetëm atyre, të lindur e të rritur në Korçë, të cilët heshtin dhe vazhdojnë të heshtin ndaj “masakrimit” të Qytetit tonë, nga lapsi i një profesionisti të dyshimtë.
Dhe kam parasysh edhe autoritete në fushën e projektimit, duke nisur me Piro Thomon, Gjergji Kotmilon, Vladimir Bregun, Andrea Maliqarin, Aleko Papakozmanë, Koço Kaskaviqin e plot të tjerë.
Nëse Korça nuk është më “Qyteti im”, por “i Nikos dhe Pitë Uillsën”, një barrë e rëndë faji është mbi të gjithë ne.
Korça është nëna, bashkëshortja, motra jonë.
Mos e lini “ta përdhunojnë”!
No comments:
Post a Comment