Fund tetori

Mbetur mes një trotuari të ftohtë tetori,

Dhe gërvishtjeve të një harku violine,

Mbi tela të keqtendosur.

Plagët deti i kripur dot s’i përthan,

Janë të thella,

Vragët e zemrës së plagosur,

Kaq tmerrësisht të ndryshme

Nga hijeshia e një rime.

Krejt i prishur ritmi i rrokjeve

Dhe cipa e timpanit ku dikur trokisja,

Sa shpejt erdhën thatësia dhe fundi,

Sa të zbehta tingëllimat,

E largët nisja

I kotë mundi.

Në kët breg të shkretë leshterikë mbushur,

Një thirrje e shurdhët.

Më nxorri.

Më la mbetur mes gërvishtjes të një violine

Dhe një trotuari të ftohtë tetori.

Dy Frenkët e Arkitekturës

Para disa ditësh mbylli sytë Frenk Geri (Grank Gehry) arkitekti më i fmashëm mes të gjallëve. Edhe me ndikimin më të madh tek brezat e arkitektëve.

Gjatë këtyre ditëve çshtë shkruar shumë për poezinë e tij arkitekturore dhe unë nuk kam ç’farë të shtoj qoftë dhe në mënyrë modeste. Dua vetëm të krahasoj efektin që pati vepra e tij, mr atë të veërës së një tjetri gjeni të arkitekturës – Frenk Lloid Rajt (Frank Lloyd Wright).

Janë dy qasje thellësisht revolucionare dhe krejt të shkëputura nga veprat e tjera arkitekturore të kohëve të tyre.

Dekonstruktivizmi i Gerit (edhe pse vetë nuk e pranonte këtë kategorizim të veptës së tij) la gojëhapur rrethet arkitekturore në vitet ‘80 të shekullit të kaluar, sepse dallohej edhe nga rrymat e tjera postmoderniste, pë përmendur faktin që në të njëjtën kohë shumë arkitektë ende projektonin vepra të arkitekturës brutaliste. Në të njëjtën mënyrë, pat shokuar Vila mbi ujëvarë (vepër tipike e arkitekturës organike) në vitin 1934, të njëjtat rrethe që ishin të përqëndruar në arkitekturën moderne, të cilën e quanin si fjalën e fundit dhe të pakapërcyeshme të arkitekturës së shekullit të XX.

Ashtu si më parë Rajti, Geri e sheh ndërtimin të larguar nga ligjet e ngurta të statikës dhe përllogaritjeve matematikore si dhe kufizimeve që sjell funksioni utilitar, por të frymëzuar nga ligjet e estetikës që ekzistojnë në natyrë si dhe prirja për të dhënë vepra arkitekturo-skulturore. Veçanërisht tek Geri vdes maksima e famshme “Forma ndjek funksionin” (Form follows function).

Tek të dy mund të hasësh atë që do e quaj “komplksin e të qënit Perëndi”, nga mënyra se si operojnë me krijimin e formave dhe të hapësirave. Të duket se ndjehen në kohën e Gjenezës, atëhere kur Zoti brenda një jave krijonte Gjithësinë me planetet, Tokën me detet, lumenjte, malet dhe luginat. Këtë ndjej kur shikoj veprat më të mira të të dyve.

Ka shumë përkime të vogla e të mëdha në jetët e të dyve.

Të dy janë arkitektët amerikanë më europianë. (Edhe pse u lind në Toronto dhe u largua prej saj kur ishte 18 vjeç. për shkak të arsimimit dhe të studiove të tij nuk mund ta quaj Gerin kanadez.) Ky përcaktim i imi niset nga fakti, që rrethet artistike europiane kanë qënë gjithnjë më të hapura ndaj rrymave të ndryshme të artit. Në Europë është eksperimentuar më shumë në arkitekturë. E megjithatë dy më të mirët janë formuar në SHBA dhe kanë punuar atje.

Geri ishte 67-68 vjet kur projektoi kryeveprën e tij Muzeu Gugenhajm i Bilbaos, dhe po aq ishte Rajti kur projektoi Vilën mbi ujëvarë.

Kryeveprat gati magjike, Muzeu i Bilbaos dhe ai i Nju Jorkut, lidhen të dyja me fondacionin Solomon Gugenhajm (Solomon Guggenheim). Tek të dyja nuk di nëse të mrekullojnë më shumë veprat e artit që ndodhen brenda tyre, apo arkitektura e interiereve dhe eksteriereve.

Geri dhe Rajti nuk u mjaftuan vetëm me projektimin e veprave arkitekturore, por edhe të shumë sendeve duke nisur nga bizhutë dhe deri tek shishet e pijeve.

Të dy jetuan mbi të 90-tat duke krijuar shumë për fatin tonë dhe të të gjithë brezave pasardhës.

Nëse vërtet ka një Parajsë dhe një kënd arkitektësh brenda saj, me siguri dy Frenkët duhet të jenë duke biseduar tani me njëri tjetrin pa ndalur të prehen në paqe.

Paqen arkitekturore e kanë skalitur në mendjet e zakonshme tonat.

Jemi pe Korçe - kemi kulturë (fund)

 (vijim)

Për çka përmenda më lart, por edhe për shkak të një centralizimi ekstrem të gjithshkaje në Tiranë, Korça jo vetëm se nuk ishte më metropoli i kulturës shqiptare (si e cilëson gazeta zvicerane), por me kalimin e viteve filloi të shfaqë karatkeristikat e një province larg kryeqytetit. Kjo dhe në sajë të një mungese dashamirësie nga ana e Qendrës. Kështu psh në vitet ‘60 ishin hapur dy institute të arsimit të lartë në Shkodër dhe Gjirokastër, por edhe pse me tradita të forta arsimore, Korça nuk ishte konsideruar e tillë nga “Biroja Politike”. Vite më vonë, kur u shtua edhe një institut në Elbasan, në Korçë

u hap Instituti i Lartë Bujqësor. Kjo linte të kuptohej se e gjithë krahina vlerësohej më shumë për arritjet e saj në Bujqësi, se sa për vlera në fushat e tjera.

E përmend këtë fakt, sepse shkollat e larta luajnë rol të rëmdësishëm në kulturën e një qyteti, por Instituti Bujqësor nga natyra ka një efekt më të vogël dhe për më tepër, ai i Korçës mbeti si një njësi e izoluar pa lidhje të forta me qytetin dhe banorët e tij.

Në vitet ‘70, Korça ishte tashmë shumë pas kryeqytetit në mënyrën e jetesës dhe të veshjeve, dhe po aq më pas veprimtarive kulturore dhe artistike. Ishte ndër qytetet e fundit në Shqipëri për shitjen e librave dhe frekuentimin e Bibliotekës. Po ashtu ishin të pakët piktorët, kompozitorët dhe shkrimtarët e nivelit më të përparuar kombëtar. Madje në disa fusha të artit edhe më pas qyteteve pa ndonjë traditë, si Vlora, Durrësi dhe Fieri.

Izolimi i Shqipërisë kishte patur një efekt dërmues për kulturën e qytetit.

Rënia vazhdoi graduale deri në fundin e viteve ‘80. kur filluan edhe reagimet e para kundër Diktaturës. Edhe këto ishin më të zbehta në Korçë se në disa qytete të tjera, një tjetër dëshmi e bjerrjes kulturore.

Por dhe liria e viteve ‘90 dhe dalja e Shqipërisë nga izolimi nuk solli përmirësim të nivelit të kulturës. Kjo kryesosht për faktin e Tirana e ruajti fort centralizimin e gjithshkaje ndaj sërish talentet në çdo fushë patën prirrje për të shkuar në kryeqytet. Gjithashtu emigrimi në Greqi dhe vendet perëndimore ishte një faktor shtesë. Rënia e vazhdueshme e popullsisë nuk mund të sjellë rritje ekonomike dhe kulturore.

Tashmë qyteti ngjan më shumë me një qytezë turistike, ku kalojnë fundin e javës plot shqiptarë të kamur për të ngrënë kërnace dhe lakror me dy petë dhe për të dëgjuar gjatë gostive, të ashtuquajturat serenata.

Ka edhe disa veprimtari të përvitshme kulturore, më tepër në funksion të turizmit se sa veprimtari që gjallojnë nga brenda forcave artistiko-kulturore të qytetit.

Një nga treguesit kryesorë të rënies së vazhdueshme të Kulturës është “servilizmi” ndaj Tiranës dhe lehtësia me të cilën e administron Korçën “klani Peleshi”. Në disa fusha dhe veçanërisht në urbanistikë dhe arkitekturë, gjithshka e diktuar nga Rama (imponimi i arkitektit australian psh) është ligj jo vetëm për pushtetarët lokalë servilë, por edhe për bashkësinë. Zërat kundërshtuese brenda qytetit kanë qënë dhe janë të mekura. Thuajse nuk ka asnjë intelektual me peshë, që të udhëheqë një lëvizje rezistence ndaj atyre çka nuk duhen ndërtuar në qytet. Dhe mungesa e shpirtit kundërshtues është tregues i rënies së madhe kulturore.

Kultura nuk është as si sëmundjet e trashëgueshme dhe as si “gripi”, që mund të të ngjitet kur je pranë njerëzve apo bashkësive të kulturuara. Ndaj dhe mburrjet (na natyrën e tyre injorante) se “jemi pe Korçe dhe e kemi kulturën në gjak”, i ngjasojnë asaj thënies lapidare të labit krenar kokëbosh:

“Mos ma merrni për mburrje, por jam nga Kuçi- zemra e Labësisë!”

Jemi pe Korçe - kemi kulturë (2)

 (vijim)

Lufta përgjithësisht paralizon jetën kulturore, por duhet thënë se gjatë pushtimit italian (1939-1943)nuk kishte në Korçë dhe rrethinat e saj nuk kishte veprime luftarake të natyrës së fronteve të luftës europiane. Jeta ishte më e qetë, pa bombardime dhe prania e një numuri të madh ushtarësh italianë dhe përpjekjeve të pushtuesve për të imponuar kulturën italiane, shumë njerëz mësuan italisht, njohën përfaqësuesit më të shquar të filozofisë dhe letërsisë italiane dhe u familjarizuan me muzikën klasike italiane dhe atë të belkantos. Nëpër klube buçisnin gramafonët me disqe italiane.

Duhet thënë se edhe pse në anën e aleatëve, korçarët ishin më pak dashamirës me pushtuesit grekë (ata qëndruan 5-6 muaj në Korçë) se sa me ata italianë. Pushtuesit grekë, nisur nga historitë e hidhura të fundshekullit XIX dhe fillimit të shekullit XX i konsideronin më të rrezikshëm për pavarësinë e Shqipërisë. Njerëzit e dinin që një ditë italianët do e humbisnin luftën kundër Aleatëve.

M këto ndikime të Europës Perëndimore, shoqëria korçare hyri në periudhën e pasluftës të Dytë, duke qënë me një orientim demokratik që anonte më shumë nga e Majta, por një e majtë social-demokrate, sepse edhe se komunistë në emër, shumica nuk kishin ide të qarta se si do formohej shoqëria e pasluftës. Edhe propaganda e krerëve komunistë bënte fjalë për demokraci dhe zgjedhje të lira.

Në të vërtetë filloi terrori. Dhe bashkë me të edhe e tatëpjeta ekonomiko-kulturore e Korçës.

Diktaturat komuniste kanë një raport të veçantë me arsimin, artin dhe kulturën.

Edhe pse nxisin arsimimin e masave, detyrojnë programe shkollore të kufizuara nga një ideologji dhe nuk nxisin atë, çka duhet të jetë në bazë të formimit të të rinjve- ballafaqimin e shumë rrymave dhe atë që quhet “skepsis”. Ndaj edhe pse shqiptarët u arsimuan në masë të madhe, madje një pjesë jo e vogël nëpër universitete, ata kishin një formim arsimor-kulturor të cunguar. Po kështu në art. Diktatura hapi shumë shkolla artistike, nga dolën me shumicë piktorë, muzikantë aktorë etj., por edhe formimi i tyre kishte kufizimet që sillte “realizmi socialist”, të cilit i shtoheshin autocensura dhe censura.

Por nëse kjo vlente për gjithë Shqipërinë, për Korçën bëhej veçanërisht negative. Njerëzit më të arsimuar dhe ë të kulturuar të saj ose përfunduan burgjeve, ose u larguan drejt qyteteve të tjera për t’i shpëtuar persekutimit të komunistëve të “Pazarit”(pasi u përkisnin shtresave të pasura), ose u tërhoqën nga qeveria në Tiranë, për të punuar në institucionet arsimore dhe kulturore të posakrijuara. Shumë korçarë filluan të jepnin mësim në institutet e arsimit të lartë, që më pas u kthyen në Universitet; të shumtë ishin ata që mbushën koret e Ansamblit të Ushtrisë dhe të Operas: mjaft të tjerë ishin pjesë e bërthamave shkencore të instituteve studimore të posakrijuara.

Detyrimisht, largimi i një numuri të madh talentesh artistike apo intelektuale do ndikonte në shoqërinë korçare të pasluftës. E gërshetuar kjo edhe me një politikë të emërimit në vende kyçe të arsim-kulturës, të partiakëve të devotshëm dhe jo të njerëzve të zotë, do sillte një rënie graduale të nivelit kulturor të të gjithë bashkësisë korçare. Këtë të dytën e sintetizon bukur një fjali e një ish-liceisti antikomunist në fillimin e viteve ‘60:

I dënuar me burg të gjatë menjëherë pas lufte, në ditët e para të lirisë në qytet, një i njohur e pyeti: Cfarë të bën më shumë përshtypje në Korçë pas gati 20 vjetësh?

-Që M.N. është bërë doktor dhe Dh.B. drejtor i gjimnazit!

(vijon)

Jemi pe Korçe – kemi kulturë

Shkas për këtë shënim të gjatë, u bë një miku im, që gjithë entusiazëm më dërgonte foton e një gazete të Zyrihut të vitit 2017, ku shkruhej se “Skënderbeu” i Korçës – metropol i kulturës shqiptare- luante në Bernë me ekipin vendas.

Në vend të gëzimit, fraza më shkaktoi një lloj keqardhje, se më ngacmon një plagë të vjetër të shpirtit, atë të bjerrjes së kulturës në Korçë, pas Luftës së Dytë Botërore. Thuajse njëlloj sikundër kur dëgjoj disa kastravecë gjysëm analfabetë, që mburren kafeneve të vendit dhe jashtë tij se “jemi pe Korçe dhe kemi kulturë“.

Nëse dikush në vitin 2017 e ka informuar gazetarin zviceran për kulturën e Korçës, e ka informuar për një mit. Vërtet në vitet ‘30, si e ka cilësuar Indro Montaneli, Korça ishte qyteti më perëndimor i Shqipërisë edhe pse në skajin lindor të saj. Ka patur shumë arsye, që një qytet i ri shqiptar, u zhvillua shpejt ekonomikisht dhe u ngrit nga ana kulturore më lart se të tjerët. Në shënime të tjera të këtij blogu kam përmendur rënien e Voskopojës dhe përfitimin e trashëgimisë së saj, pozicionin e favorshëm gjeografik në kryqëzimin e rrugëve që të çonin në Manastir, Selanik dhe Durrës, fenë ortodokse të shumicës së popullsisë (më tolerante se ajo islame) dhe veçanërisht emigracionin në Misir, Rumani, por sidomos atë në Amerikë.

Fshatarët e Korçës, që u kthyen nga emigracioni dhe u vendosën në qytet, ishin më të pasur dhe më me eksperiencë perëndimore, se sa homologët e tyre të Shkodrës, Durrësit apo Elbasanit. Kjo sillte dëshirën për të arsimuar fëmijët e tyre dhe për të ndërtuar një jetë shoqërore të ngjashme me atë të qyteteve amerikanë ku kishin punuar. Ata që kishin punuar në Misir, përgjithësisht ishin kthyer me shuma të mëdha financiare dhe kishin filluar prej atje të shkollonin fëmijët e tyre në universitetet europiane.

Kështu kultura e qytetit filloi të ngrihej dhe ta bënte Korçën të dallohej nga qytetet e tjera shqiptare. Dhe me kulturë dihet që nuk kuptojmë vetëm veprimtaritë artistike dhe arsimore, por mënyrën e jetesës, të veshjeve, të ndërtimeve, të gatimit dhe mbi të gjitha të sjelljes së njerëzve dhe qëndrimit ndaj rregullave dhe ligjeve.

Edhe qytete greke dhe maqedonase të të njëjtës madhësie ishin nën nivelin kulturor të Korçës. Dallim bënte vetëm Selaniku, që kishte një traditë të gjatë historike si dhe një komunitet të pasur hebre.

Duke imituar qytetet më të përparuar europiane, në Korçë u formua e para shoqëri sportive shqiptare, e para orkestër frymore, u hap kinemaja e parë e me rradhë. Etja për veprimtari artistike- kulturore ishte në rritje veçanërisht pas hapjes së Liceut Francez, i cili ka luajtur një rol shumë të rëndësishëm në forcimin e kulturës qytetare korçare.

Por pa e idealizuar, duhet thënë se ishte një dëshirë në rritje e një shoqërie me rrënjë jo të thella kulturore, sepse si e përmenda më lart, shumica e shtresës së pasur dhe të mesme, ishin fshatarë të kthyer në borgjezë të vegjël. Në Korçë nuk kishte arsitokraci. Shumë njerëz që shkruajnë në rrjetet sociale apo dhe mediat tradicionale, ja fusin kot kur përmendin termin e sajuar “aristokracia korçare”.

Ndaj është plotësisht realist konstatimi i Spiro Comorës në komedinë “Karnavalet e Korçës” në portretizimin e familjes së Nikollaq Jorganxhiut, si një familje të pasur por jo me themele të shëndosha kulturore. Comora kishte jetuar në qyetet për shumë vjet dhe e kishte njohur atë realitet.

Ndaj edhe pse qyteti më i kulturuar, Korça kishte më pak biblioteka personale të pasura si mund të kishte Shkodra apo Elbasani. Gjithashtu studiuesit dhe shkencëtarët e mirëfilltë ishin më të pakët në numur se në dy qytetet e mësipërm.

Por kishte piktorin më të mirë shqiptar (Vangjush Mio), sopranon më të mirë (Tefta Tashko), pianisten më të mirë (Lola Gjoka), tenorin më të mirë (Kristaq Antoniu) dhe kompozitorin më të mirë (Kristo Kono). Në fushën e letrave korçarët nuk ishin në nivelet e Fishtës, Mjedës apo Koliqit, por kishin gazetat më serioze të kohës.

Kjo deri fillimin e Luftës së Dytë Botërore.

(vijim)

Gjithshka “për sytë e botës”

Ajo për çka flitet sot shpesh në media dhe që kudo e quajnë “imazhi” është se si gjithsejcili duket në “sytë e botës”. Veçanërisht për ata tek të cilët “sytë e botës” përqëndrohen më shumë. Dhe “imazhi” i mirë ju duhet jo vetëm individëve, por edhe korporatave. Apo edhe bizneseve të zakonshme.

I gjithë ky preokupim për “stisjen dhe ujdisjen” e imazhit dëshmon se bota(mileti) në shumicë kërkon që njerëzit të jenë të moralshëm, të sinqertë, të drejtpërdrejtë dhe mbi të gjitha njerëzorë. Ndaj dhe VIP-at mundohen që të duken sa më të moralshëm, të sinqertë dhe njerëzorë edhe pse mund t’ju mungojnë të tre cilësitë e sipërpërmëndura. Ato që bota nuk i sheh, shpesh janë jo vetëm amorale dhe të kundraligjshme, por herë herë edhe tmerronjëse. Aq tmerronjëse sa edhe në botën e burgjeve, të dënuarit për veprime të tilla përçmohen dhe madje edhe asgjesohen nga bashkëvuajtësit.

Cjerrja e “imazhit” dhe nxjerrja e fytyrës së vërtetë të dikujt të rëndësishëm ndodh shpesh, por gjatë këtij viti dhe veçanërisht në rastin e “Xhefrit të Epsheve”, kjo ka ndodhur shumë më shumë.

Nuk e kam fjalën për princin Endrju, sepse fytyra e tij e fëlliqur prej një “zuzari” që do të shkojë me gjimnazistet, ishte bërë e njohur prej shumë e shumë vitesh. Flas për gjithë Oborrin Mbretëror, që dinte me hollësi se deri ku shkonte perversiteti i tij dhe veprimet e dënueshme nga ligji. Dhe heshtnin.

E para, e ndjera nëna e tij, Mbretëresha Elisabet u mundua ta mbronte deri në fund, duke u justifikuar tek njerëzit e besuar: “E kam djalë!”

Më pas gjithë mbretërorët e tjerë, duke filluar nga mbreti Carl dhe “të virtutshmit” e tjerë princi Uilliam dhe Dukesha Kejt. Duhet të dilte në dritë libri i të shkretës Virxhinia Xhufre (viktima 16 vjeçare e princit) dhe më pas e-mailet e Endrjut me Xhefrin pasi ky i fundit ishte dënuar, për tu “skandalizuar” Oborri dhe për ta xhveshur nga të gjithë titujt dhe funksionet shtetërore.

Kujt i vlenin këto masa veç “imazhit” prej njerëzve të drejtë dhe patriotë të banor[ve t[ Pallatit Bukingam?

Të gjitha përpjekje për të mbrojtur privilegjet dhe pushtetin e tyre të trashëguar në breza.

Një skotë njerëzish të përlyer në skandale dhe që megjithatë përfitojnë nga taksat e anglezëve, kanadezëve dhe të tjerëve.

Por nuk janë vetëm VIP-at anglezë, që po mundohen të pastrojnë “imazhin” e tyre. (Ka nga ata që shpenzojmë edhe shuma të mëdha me kompanitë që merren me të ashtuquajturat “public relations”.)

Ishpresidenti i Harvardit, Lerri Sammers, u detyrua të largohej nga shumë funksione pasi dolën në dritë këmbimet e mesazheve me Xhefrin m[ pas ky i fundit ishte dënuar.

Presidenti Trump, mik i dikurshëm Xhefrit, që dikur deklaronte për të “është një djalë terrifik, që si unë i pëlqen gratë e bukura, po anon nga të njomat”, tani mburret se i kishte ndërprerë prej kohësh marëdhëniet me pervertin.

Janë vetëm disa nga dëshmitë e njerëzve të pasur e të fuqishëm, që nuk kanë asnjë parim moral, veç atij të grumbullimit të parave dhe pushtetit për tu mbrojtur nga ligji dhe për të fshehur veprimet e tyre të ndyra.

Për fat të keq, Bota (mileti) është e verbër dhe nuk sheh ose nuk do të shohë fëlliqësitë dhe mungesën e skrupujve të tyre. Dhe kjo vlen për të gjitha shoqëritë e vendeve të quajtura “të lira” se atje ku sundojnë autokratët apo më keq Diktaturat, edhe të shohësh nuk vlen.

Atëhere përse vlejnë rregullat morale dhe ligjet?

Për shumicën e njerëzve, dhe jo për “elitat”.

“Ajkat” e shoqërive do jenë gjithnjë në gjendje të manipulojnë “imazhet” e tyre për “sytë e botës”.

Mijëra vjet të shoqërisë njerëzore janë dëshmitarë të kësaj dukurie.

Spiunë apo patriotë?

Ka disa kohë që në internet qarkullon një listë e informatorëve të Shërbimit Informativ Shqiptar, shkurt SHISH, të cilët në mënyrë disi keqdashëse i quajmë spiunë.

Informatorët e pushtetit, në anët tona tradicionalisht i kemi quajtur spiunë, edhe shumë kohë përpara bashkëpunëtorëve të famëkeqit Sigurim i Shtetit, por gjithashtu mund të themi se kemi qënë të pushtuar, ose në një gjysëm-diktaturë si ajo e Zogut të Parë- Mbretit të shqiptarëve.

A duhet t’i quajmë edhe sot po njëlloj këta njerëz, të cilët i shërbejnë Atdheut, apo duhet të mendohemi më thellë dhe të themi se po bëjnë detyrën patriotike të mbrojtjes së Shqipërisë nga armiqtë e jashtëm dhe të brendshëm?

Po le të kthehemi në fëmijërinë tonë apo edhe në atë të fëmijëve të ditëve të sotme.

Informimi i autoriteteve tinëz (prindër apo mësues) për një sjellje jo të pranueshme të motrës, vëllait, bashkënxënësit apo shokut, quhej me të drejtë “spiunllëk”. Tregonte një lloj dobësie të karakterit në formim të fëmijës. Do ishte ndryshe nëse “informimi” do bëhej hapur, ose më mirë akoma pas një “mos e bëj më këtë gjë se do i tregoj babit (apo mësuesit)”.

Ndaj ata që informojnë për të tjerët, qoftë në kushtet e një mjedisi pune apo të një kolektivi, me të drejtë mund të cilësohen si njerëz me karakter të dobët dhe që duan të përfitojnë nga autoritetet. Po a duhet përdorur i njëjti standart për ata që informojnë për çështje të rëndësishme që kanë të bëjnë me Sigurinë Kombëtare?

Edhe këtu kemi të bëjmë me dy kategori. Ata që janë informatorë të rekrutuar dhe me pagesë dhe me dikë që informon (tinëz) sepse nuk mund ta bëjë hapur se mund t’i rrezikohet familja apo jeta.

Të rekrutuarit në Shqipëri në të gjithë rastet janë njerëz të dobët, që duan të përfitojnë, ose që duan të fshehin paudhësitë e mëdha të tyre.

Në listën e publikuar nga hakerat online, ka shumë oficerë policie, juristë dhe nëpunës, të cilët nuk kanë ndonjë arsye të bëhen informatorë të SHISH, veç asaj të të pasurit mbrojtje për veprimet e paligjshme që kanë kryer. Disa kanë mbajtur ose mbajnë funksione të larta në aparatin shtetëror. Pikërisht në këtë mënyrë, duke ju dhënë poste dhe mbajtur nën presion, fshihet “forca” për të qëndruar në majat e politikës e Edi Ramës dhe Sali Berishës. Ata e njohin mirë dhe e kontrollojnë këtë “pjesë të kalbur” të shoqërisë dhe shtetit shqiptar.

Ndaj dhe hakerat iranianë duhen falenderuar për ekspozimin e këtyre spiunëve, që nuk mund t’i quash patriotë.